تازه‌ترین دگرگونی‌ها در میدان مغناطیسی زمین
داده‌های ماهواره‌های اروپایی "سوارم" چیزی شگفت‌انگیز را در میدان مغناطیسی زمین نشان می‌دهد. گویا "ناسانی اتلس جنوبی"* دارد دو تکه می‌شود. یورگن ماتزکا از مرکز پژوهش‌های علوم زمین آلمان می‌گوید: «در یک دهه‌ی گذشته یک کمینه‌ی تازه در خاور ناسانی اتلس جنوبی پدیدار شده و در چند سال گذشته پیشرفت بسیاری کرده.»
دگرگونی ناسانی اتلس جنوبی از ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۰. اگر ویدیو اینجا اجرا نشد می‌توانید آن را در تلگرام، فیسبوک، و یا توییتر یک ستاره در هفت آسمان ببینید
ناسانی اتلس جنوبی یک بخش ضعیف در میدان مغناطیسی زمین، روی بخش خاوری آمریکای جنوبی است (سمتِ اتلسی آن). این ناسانی که در سال ۱۹۵۸ یافته شده بود اکنون چند دهه است که دارد بزرگ‌تر شده و جابجا می‌شود. تازه‌ترین داده‌های ماهواره‌ی سوارم نشان می‌دهد که یک لکه‌ی ضعیف دیگر دارد درست بیرون از نوک جنوبی آفریقا پدید می‌آید.
ماتزکا می‌گوید: «ما بسیار خوش‌شانسیم که ماهواره‌های سوارم را در مدار داریم تا این دگرگونی را بررسی کند.»
سوارم که در نوامبر ۲۰۱۳ به فضا رفته ناوگانی از سه ماهواره‌ی جداگانه است که در آرایشی به گرد زمین پرواز می‌کنند. آنها مجهز به مغناطیس‌سنج، ردیاب ستاره، و چند دستگاه دیگر هستند که به آنها اجازه می دهد سنجش‌های سه‌بعدی بسیار دقیقی روی میدان مغناطیسی زمین انجام دهند. دو تکه شدنِ احتمالی این ناسانی تنها یکی از چندین یافته‌ی چشمگیر این ماهواره‌ها بوده است.
پژوهشگران دیرزمانی‌ست که می‌دانند میدان مغناطیسی زمین دارد ضعیف می‌شود. در ۲۰۰ سال گذشته، میانگین میدان مغناطیسی جهانی حدود ۹ درصد از نیرویش را از دست داده، و ناسانی اتلس جنوبی در این راه پیشتاز بوده. از ۱۹۷۰ تا ۲۰۲۰، کمینه‌ی شدت میدان در این ناحیه از ۲۴۰۰۰ نانوتسلا به ۲۲۰۰۰ نانوتسلا کاهش یافته.
با ضعیف شدن ناسانی اتلس جنوبی، کمربند درونی وان آلن هم به سوی آن پایین آمده و به ذرات پرانرژی (به ویژه پروتون) اجازه می‌دهد تا کمتر از فرازای ۲۰۰ کیلومتری سطح زمین بیایند. این خطر کمی برای مردم مردم روی زمین پدید می‌آورد، ولی فضاپیماها چندان خوش‌شانس نیستند. آنها به هنگام گذشتن از درون این ناسانی در معرض پرتوهای به نسبت نیرومندی قرار می‌گیرند. رایانه‌هایی که در آنهاست ممکن است بازراه‌اندازی (ریبوت) شوند و دوربین‌های دیجیتال هم با ردهایی از ذرات باردار که از درونشان می‌گذرند مات شوند. ایستگاه فضایی بین‌المللی سپر ویژه برای چنین چیزی دارد، و تلسکوپ فضایی هابل هم که در زمانِ گذشتن از درون این ناسانی به خود دردسرِ رصد نمی‌دهد.
اگر سرانجام ناسانی اتلس جنوبی دو تکه شود، برنامه‌ریزان ماموریت‌های ماهواره‌ای ناچار خواهند شد تا با منطقه‌ی تازه‌ای از تابش‌های شدید رویارویی کنند. با این همه، دو تکه شدن این ناسانی خوبی‌هایی هم دارد؛ می‌تواند سرنخ‌هایی درباره‌ی ریشه‌ی خود ناسانی به ما بدهد. میدان مغناطیسی زمین دستاورد جریان‌های آهن مذاب فراداغی است که حدود ۳۰۰۰ کیلیومتر زیر پایمان در گردشند. هر تغییری در "آن بالا" می‌تواند آگاهی‌هایی درباره‌ی "آن پایین" به پژوهشگران بدهد.
--------------------------------------------
یادداشت:
* South Atlantic Anomaly
--------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
واژه‌نامه:
Europe - Swarm - Earth - magnetic field - South Atlantic Anomaly - Jürgen Matzka - German Research Center for Geosciences - South America - Africa - magnetometer - star tracker - 3D - Van Allen Belt - ISS - Hubble Space Telescope - iron
منبع: spaceweather
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر