نئووایز دارد ادای دنباله‌دارهای بزرگ را در می‌آورد!
دنباله‌دار نئووایز (سی/۲۰۲۰ اف۳) دارد کاری را انجام می‌دهد که معمولا ویژه‌ی دنباله‌دارهای بزرگ است: دارد "نوارهای همگام" (synchronic bands) پدید می‌آورد. این نوارها که به نام "تَرَک‌ها" (striae) هم شناخته می‌شوند دم غباری دنباله‌دار را به منطقه‌های خطی با چگالی کمتر و بیشتر بخش می‌کنند. کریس کوک از دماغه‌ی کاد ماساچوست این پدیده را در غروب ۱۵ ژوییه به تصویر کشید.
 |
| این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر |
وی می‌گوید: «دنباله‌دار نئووایز اکنون دارد شکوه کامل خود را برای بینندگان نیمکره‌ی شمالی نمایش می‌دهد. این تصویر پشته‌ای از سی نما با نوردهی‌های ۲۵ ثانیه‌ای و ایزوی ۱۶۰۰ دوربین است و به روشنی پیدایش نوارهای همگام درون دم غباری را نشان می‌دهد.»
نوارهای همگام چند سده است که در دم‌های دنباله‌دارها دیده می‌شوند. با این وجود تنها همین تازگی‌ها بوده که اخترشناسان شناختنِ آنها را آغاز کرده‌اند. ورق در سال ۲۰۰۷ برگشت، زمانی که فضاپیماهای اسا و ناسا پیدایشِ این ترک‌ها را در دنباله‌دار مک‌نات (سی/۲۰۰۶ پی۱) مشاهده کردند. گویا این فرآیند زمانی آغاز می‌شود که تکه‌ای از هسته‌ی دنباله‌دار جدا می‌شود. این تکه‌ها که به اندازه‌ی صخره‌اند به تکه‌های کوچک و کوچک‌تر بخش می‌شوند، یک فرآیند آبشاری که به کمک فشار تابش خورشید، به ترک‌هایی غباری تبدیل می‌شود.
چند سال پیش، اُلی پرایس که آن زمان دانشجوی دکترا در آزمایشگاه علوم فضایی مالرد در کالج دانشگاهی لندن بود، هنگامی که عکس‌های قدیمی از ترک‌های دنباله‌دار مک‌نات نگاه می‌کرد چشمش به گونه‌ای "فتار شگفت‌آور" افتاد: نیرویی نادیدنی داشت این نوارها را گاه به گاه خم می‌کرد و می‌آشفت. پرایس به یاد می‌آورد که: «بر آن شدم تا بررسی کنم و ببینم چه چیزی می‌توانسته رخ داده باشد و این پدیده‌ی نامعمول را پدید بیاورد.»
 |
| نوارهای همگام (synchronic bands) در دم غباری دنباله‌دار نئووایز |
پرایس و همکارانش سرانجام پاسخ را یافتند. آشفتگی زمانی رخ داد که دنباله‌دار مک‌نات از "پهنه‌ی جریان هورسپهری" یا اچ‌سی‌اس (Heliospheric current sheet) گذشت- یک ساختار موجی گسترده در فضای میان‌سیاره‌ای که مناطقی با قطبش مغناطیسی مخالف را از هم جدا می‌کند [۱].
کارل باتامز از پژوهشکده‌ی نیروی دریایی آمریکا و از نویسندگان پژوهشنامه‌ی این گروه در سال ۲۰۱۸ می‌گوید: «به نظر می‌رسد این غبارها باردار الکتریکی باشند، و با گذشتن دنباله‌دار از مرز اچ‌سی‌اس، آنها هم آرایش دوباره پیدا می‌کنند.»
آیا برای دنباله‌دار نئووایز هم همین گونه شده؟ امکانش هست. عکاسانی که نئووایز را دیدبانی می‌کند بهتر است به این ترک‌ها چشم بدوزند. شاید دگرگونی‌هایی در راه باشد.
--------------------------------------------
یادداشت:
۱] پهنه‌ی جریان [که به نام حلزون پارکر هم شناخته می‌شود] سطحی موجدار از جریان‌های الکتریکی است که از استوای خورشید رو به بیرون در سراسر هورسپهر (هلیوسفر) گسترش یافته و میدان مغناطیسی خورشید در آن به آرامی می‌چرخد و جریان الکتریکی القا می‌کند. این پهنه‌ی موجدار ساختاری مانند دامن یک رقصنده‌ی باله دارد و زمین به گونه‌ی پیوسته وارد چین‌های آن شده و از آنها بیرون می‌رود [بخشی از این نوشته].
 |
| نگاره‌ی هنری از پهنه‌ی جریان هورسپهری یا حلزون پارکر، که به هنگام تغییر میدان مغناطیسی خورشید و جابجایی قطب‌های آن -در هر ۱۱ سال- موجی‌تر هم می‌شود. خورشید در مرکز این پهنه، و سیاره‌ها هم به گرد خورشید نمایانده شده‌اند. |
 |
| پهنه‌ی جریان هورسپهری یا حلزون پارکر یک سطح موجدار از جریان‌های الکتریکی است که اینجا به رنگ آبی نمایانده شده‌اند |
--------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
واژه‌نامه:
Comet NEOWISE - C/2020 F3 - Great Comet - synchronic bands - striae - dust tail - Chris Cook - Cape Cod - MA - ISO1600 - European - NASA - Comet McNaught - C/2006 P1 - PhD - Ollie Price - University College London - Mullard Space Science Laboratory - heliospheric current sheet - HCS - magnetic polarity - electrically charged - Karl Battams - Naval Research Lab
منبع: spaceweather
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر