تاثیر دو سیاره فراخورشیدی بر یکدیگر و بر ستاره میزبان
 |
تاکنون فراسیاره‌ی برهم‌کنشگر بسیاری توسط ماهواره‌ها یافته شده. ولی اکنون چنین شاهکاری برای نخستین بار از روی زمین انجام شده: دیدنِ مستقیمِ یک سامانه‌ی فراسیاره‌ای از این گونه.
یک گروه بین‌المللی از اخترشناسان، از جمله پژوهشگران مرکز ملی پژوهش‌های علمی فرانسه (CNRS)، سامانه‌ی سیاره‌ایِ شگفت‌انگیزی به نام "وسپ-۱۴۸" را با بهره از دستگاه طیف‌نگار سوفی در رصدخانه‌ی اوت-پرووانس فرانسه یافته‌اند. این دانشمندان حرکت ستاره را بررسی کرده و نتیجه گرفتند که این ستاره میزبان دو سیاره است: وسپ-۱۴۸بی و وسپ-۱۴۸سی.
مشاهدات نشان می‌داد که این دو فراسیاره (سیاره‌ی فراخورشیدی) در برهم کنشی نیرومند با هم به سر می‌برند، چیزی که داده‌های بعدی هم تاییدش کردند.
سیاره‌ی نخست، وسپ-۱۴۸بی، تقریبا هر ۹ روز یک بار ستاره را دور می‌زند، ولی گردش سیاره‌ی دوم، وسپ-۱۴۸سی، چهار برابر بیشتر زمان می‌برد. این نسبت میان دوره‌های مداری نشان می‌دهد که سامانه‌ی وسپ-۱۴۸ به بازآوایی (رزنانس، تشدید) نزدیک است، یعنی برهم‌کنش گرانشی پیشرفته‌ای میان دو سیاره‌ی آن وجود دارد.
و اخترشناسان به راستی تغییراتی هم در دوره‌های مداری این سیاره‌ها دیدند: یک سیاره‌ی تنها که هیچ سیاره‌ی دیگری بر آن تاثیر نمی‌گذارد، باید با دوره‌ای ثابت به گرد ستاره‌اش بچرخد، ولی شتاب وسپ-۱۴۸بی و وسپ-۱۴۸سی دستخوش کاهش و افزایشی می‌شود که نشان دهنده‌ی برهم‌کنش میان آنهاست.
گزارش این اخترشناسان در نشریه‌ی آسترونومی اند آستروفیزیکز منتشر خواهد شد.
در تصویر دوم، رنگ سرخ سرعت‌های شعاعیِ اندازه‌گیری شده در سامانه‌ی سیاره‌ای وسپ-۱۴۸ را نشان می‌دهند. داده‌ها تغییراتی را در سرعت شعاعی ستاره نشان می‌دهند که دستاورد گرانشِ سیاره‌های وسپ-۱۴۸بی (چپ) و وسپ-۱۴۸سی (راست) است. خَم‌های سیاه‌رنگ نشان‌دهنده‌ی مدل نظری‌ای هستند که بیشترین همخوانی را با نقاط اندازه‌گیری شده دارد.
--------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
واژه‌نامه:
exoplanet - extrasolar system - CNRS - WASP-148 - French - SOPHIE - Observatoire de Haute-Provence - Aix-Marseille Université - star - planet - WASP-148b - WASP-148c - orbital period - resonance - acceleration - Astronomy & Astrophysics - radial velocity
منبع: CNRS
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر