سپر مغناطیسی مشترکِ ماه و زمین به حفظ هوای زمین کمک کرد
* گمان میرود این ماه بوده که ۴ میلیارد سال پیش، زمانی که خورشید فعالتر از امروز بود به حفظ هوای سیارهمان کمک کرده بوده، آن هم با بهره از میدان مغناطیسیای که دیرزمانیست ناپدید شده است.
اگرچه ماه امروزه میدان مغناطیسی چندانی ندارد، ولی شواهد تازه از سنگهایی که فضانوردان آپولو با خود آورده بودند نشان میدهد که زمانی میان ۴.۲ و ۳.۴ میلیارد سال پیش، هنگامی که ماه بیش از دو برابرِ امروز به زمین نزدیکتر بوده، میدان مغناطیسی داشته که نیرویش دستکم با میدان مغناطیسی امروزِ زمین برابری میکرده.
جیمز گرین از مرکز ناسا در واشنگتن دیسی، به همراه همکارانش از این اظلاعات بهره جستند تا مدلی از برهمکنش میدان مغناطیسیِ ماه با زمین در آن روزگار پدید بیاورند. آنها دریافتند که میدانهای مغناطیسی ماه و زمین میبایست با هم ترکیب شده و یک مغناطکرهی (مگنتوسفر) محافظ را پدید آورده باشند.
گرین میگوید: «نیروهای کِشندی که از زمین بر ماه وارد میشده احتمالا به ادامهی این روال و فعال ماندن مغناطکره تا چند صد میلیون سال کمک میکرده» سرانجام ماه از زمین دور شد و هستهاش خنک شد و به گفتهی گرین: «میدانش از بین رفت.»
"میدان ترکیبی" میتواند یک راز کلیدی دربارهی زمینِ جوان را حل کند. دانشمندان بر این باورند که خورشید در آغاز زندگیاش بسیار فعالتر بوده و میزان ذراتی که فوران میکرده بیش از ۱۰۰ برابرِ امروز بوده است. این میبایست جو زمینِ جوان را از آن جدا کرده و دورنماهای زندگی را تیره و تار کند. ولی میبینیم که زندگی در زمین شکوفا شد. گرین میگوید: «اکنون دیگر میدانیم که [زمین] کمک داشته، و این کمک از سوی ماه بوده.»
نمونهبرداری از قطبهای ماه میتواند درستی یا نادرستی این مدل را آشکار کند. در این نقاط، ذراتِ جو زمین، مانند نیتروژن، میبایست در راستای خطوط میدان مغناطیسی ماه گذشته و به سطح برخورد کرده باشند، جایی که ممکن است همین امروز هم بتوان در آن آشکارشان کرد.
تایید این مدل میتواند پیامدها و مفاهیمی در شکار زندگی فرازمینی، بیرون از سامانهی خورشیدی داشته باشد. گرین میگوید: «بیایید به جستجوی فراسیارههای زمینسانی بپردازیم که ماههایی دارند. اگر این ماهها بزرگ باشند شاید توانسته باشند یک چنین اثر محافظتیای [برای آن سیاره] پدید بیاورند.»
گزارش این بررسی در نشریهی ساینس ادونسز منتشر شده است.
اگرچه ماه امروزه میدان مغناطیسی چندانی ندارد، ولی شواهد تازه از سنگهایی که فضانوردان آپولو با خود آورده بودند نشان میدهد که زمانی میان ۴.۲ و ۳.۴ میلیارد سال پیش، هنگامی که ماه بیش از دو برابرِ امروز به زمین نزدیکتر بوده، میدان مغناطیسی داشته که نیرویش دستکم با میدان مغناطیسی امروزِ زمین برابری میکرده.
جیمز گرین از مرکز ناسا در واشنگتن دیسی، به همراه همکارانش از این اظلاعات بهره جستند تا مدلی از برهمکنش میدان مغناطیسیِ ماه با زمین در آن روزگار پدید بیاورند. آنها دریافتند که میدانهای مغناطیسی ماه و زمین میبایست با هم ترکیب شده و یک مغناطکرهی (مگنتوسفر) محافظ را پدید آورده باشند.
گرین میگوید: «نیروهای کِشندی که از زمین بر ماه وارد میشده احتمالا به ادامهی این روال و فعال ماندن مغناطکره تا چند صد میلیون سال کمک میکرده» سرانجام ماه از زمین دور شد و هستهاش خنک شد و به گفتهی گرین: «میدانش از بین رفت.»
"میدان ترکیبی" میتواند یک راز کلیدی دربارهی زمینِ جوان را حل کند. دانشمندان بر این باورند که خورشید در آغاز زندگیاش بسیار فعالتر بوده و میزان ذراتی که فوران میکرده بیش از ۱۰۰ برابرِ امروز بوده است. این میبایست جو زمینِ جوان را از آن جدا کرده و دورنماهای زندگی را تیره و تار کند. ولی میبینیم که زندگی در زمین شکوفا شد. گرین میگوید: «اکنون دیگر میدانیم که [زمین] کمک داشته، و این کمک از سوی ماه بوده.»
نمونهبرداری از قطبهای ماه میتواند درستی یا نادرستی این مدل را آشکار کند. در این نقاط، ذراتِ جو زمین، مانند نیتروژن، میبایست در راستای خطوط میدان مغناطیسی ماه گذشته و به سطح برخورد کرده باشند، جایی که ممکن است همین امروز هم بتوان در آن آشکارشان کرد.
تایید این مدل میتواند پیامدها و مفاهیمی در شکار زندگی فرازمینی، بیرون از سامانهی خورشیدی داشته باشد. گرین میگوید: «بیایید به جستجوی فراسیارههای زمینسانی بپردازیم که ماههایی دارند. اگر این ماهها بزرگ باشند شاید توانسته باشند یک چنین اثر محافظتیای [برای آن سیاره] پدید بیاورند.»
گزارش این بررسی در نشریهی ساینس ادونسز منتشر شده است.
![]() |
این تصویر نشان میدهد که چگونه هم ماه و هم زمین میلیاردها سال پیش دارای میدانهای مغناطیسیِ به هم پیوسته بودند که به محافظت از جو هر دوی آنها در برابر جریانهای نابودکنندهی ذرات خورشیدی کمک میکرده |
--------------------------------------------
تلگرام و توییتر یک ستاره در هفت آسمان:
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
واژهنامه:
moon - planet - sun - magnetic field - Apollo - Earth - James Green - NASA - Washington DC - magnetosphere - tidal force - core - solar particle - pole - nitrogen - solar system - terrestrial exoplanet - Science Advances
منبع: نیوساینتیست
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر