بهره‌برداری از میکروب‌ها برای استخراج مواد از سنگ‌های فضایی

در این توصیر باکتری Sphingomonas desiccabilis، یکی از سه میکروب برگزیده برای آزمایش بیوراک در ایستگاه فضایی بین‌المللی را می‌بینیم که دارد روی بازالت رشد می‌کند- تصویر بزرگ‌تر

آزمایشگاهی در ایستگاه فضایی بین‌المللی (آی‌اس‌اس) نشان داده که میکروب‌ها در شرایط ریزگرانش می‌توانند عنصرهای ارزشمند یا سودمند را از سنگ‌ها استخراج کنند، چیزی که نشان می‌دهد "زیست‌معدنکاری" (biomining) می‌تواند کلیدِ بهره‌گیری از سیارک‌ها باشند.

میکروب‌ها با آزاد کردن همنهش‌هایی (ترکیب‌هایی) که واکنش‌های شیمیایی را شتاب می‌دهند، از جمله اسیدهایی که سنگ را حل می‌کنند و به میکروب‌ها اجازه می‌دهند تا عنصرهایی که برای زندگی نیاز دارند را بخورند، عنصرها را از سنگ‌ها بیرون می‌کشند. چارلز کاکِل از دانشگاه ادینبروی انگلیس و همکارانش سال گذشته آزمایشگاهی به نام "بیوراک" (BioRock) را به ایستگاه فضایی فرستادند تا ببینند آیا در گرانش ناچیز ایستگاه هم می‌تواند چنین کاری انجام شود یا نه.

کاکل می‌گوید: «میکروب‌ها میلیاردها سالست که سنگ‌ها را استخراج می‌کنند زیرا نیاز به مواد مغذی دارند.»«امروزه مس و طلای فراوانی روی زمین با بهره از میکروب‌ها استخراج می‌شود، پس این ترفند یک رویای خام نیست.»

"بیوراک" از ۳۶ بخش آزمایشگر کوچک تشکیل شده که هر کدام دربردارنده‌ی یک تکه سنگ بازالت و یک محیط مایع است که دارای مواد مغذی افزوده‌ی مورد نیاز میکروب‌هاست. برخی از این آزمایشگرها میکروب‌هایی هم در خود داشتند که به آنها اجازه‌ی سورچرانی از عنصرهای کمیاب زمینی در آن سنگ‌ها به مدت سه هفته داده شده بود.

هنگامی که پژوهشگران میزانِ بیرون کشیده شدن این عنصرها توسط میکروب‌ها را اندازه گرفتند دریافتند که یکی از این میکروب‌ها (Sphingomonas desiccabilis) عنصرهای کمیاب زمینی را به همان خوبی که روی زمین استخراج می‌کند، در ریزگرانش هم استخراج کرده. دو میکروب دیگر به استخراج این عنصرها روی زمین شناخته شده نیستند، پس جای شگفتی نبود که در آی‌اس‌اس هم این کار را نکردند. همه‌ی آنها رفتاری یکسان در زمین، در ریزگرانش و در گرانش بهرام (که با یک سانتریفوژ شبیه‌سازی شده بود) داشتند.

کاکل می‌گوید: «دلیلی وجود داشت که گمان ببریم اینها باید متفاوت باشند، ولی در واقعیت هیچ گونه تفاوتی پیدا نکردیم. این نشان می‌دهد که آزمایش‌های روی زمین آگاهی‌های سودمندی به ما می‌دهند که  می‌توانند در هر میزان گرانشی به کار روند.» وی در پایان می‌گوید زیست‌معدنکاری می‌تواند در برداشت مواد سودمند برای زیستگاه‌های انسانی در ماه یا بهرام به کار رود، به گونه‌ای که انسان‌ها نیاز نداشته باشند این مواد را با خود از زمین به آنجا ببرند.

گزارش این دانشمندان در نشریه‌ی نیچر کامیونیکیشنز منتشر شده است.

--------------------------------------------
تلگرام، توییتر، و اینستاگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
instagram.com/1star.7sky

واژه‌نامه:
International Space Station - ISS - microbe - element - microgravity - biomining - asteroid - acid - Charles Cockell - University of Edinburgh - UK - BioRock - Earth - basalt - Sphingomonas desiccabilis - Mars - centrifuge - moon - Nature Communications

منبع: نیوساینتیست
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان