دریافت سیگنال رادیویی از یک سیاره بیگانه؟

برداشت هنری از فراسیاره‌ی "تاو گاوران بی" با خط‌هایی که نشانگر یک میدان مغناطیسی هستند، چیزی که می‌تواند باعث تابش رادیویی‌ای باشد که دانشمندان فکر می‌کنند دیده‌اند.

اخترشناسان به کمک آرایه‌ی کم-بسامد (لوفار) که آرایه‌ی بزرگی از رادیوتلسکوپ‌ها -به طور عمده در هلند- است تابش انفجاری با قطبش دایره‌ای را از سامانه‌ی "تاو گاوران" دریافت کرده‌اند.

تاو گاوران یک سامانه‌ی ستاره‌ای دوتایی در فاصله‌ی حدود ۵۱ سال نوری زمین است که در صورت فلکی گاوران دیده می‌شود. این سامانه از یک ستاره‌ی رده‌ی اف داغ و جوان به نام "تاو گاوران ای"، و یک ستاره‌ی کوچک‌ترِ رده‌ی ام۳ (کوتوله‌ی سرخ) به نام "تاو گاوران بی" تشکیل شده است [در نامگذاری لاتین: بی با حرف بزرگ (B)].

در سال ۱۹۹۶، یک فراسیاره‌ی مشتری داغ هم در این سامانه یافته شد که به گرد ستاره‌ی اصلی، یعنی تاو گاوران ای می‌چرخید. این فراسیاره (سیاره‌ی فراخورشیدی) که تاو گاوران-بی نام گرفت [در لاتین، بی با حرف کوچک (b)] دارای جرمی تقریبا ۶ برابر مشتری است با یک دوره‌ی مداری ۳ روز و ۷.۵ ساعته.

دکتر جِِیک ترنر، اخترشناس بنیاد کارل سیگن در دانشگاه کرنل و بخش اخترشناسی دانشگاه ویرجینیا می‌گوید: «ما یکی از نخستین نشانه‌های راهنما برای شناسایی یک فراسیاره را در قلمروی رادیویی ارایه می‌دهیم.»«این سیگنال از سامانه‌ی تاو گاوران می‌آید که دربردارنده‌ی یک ستاره‌ی دوتایی و یک فراسیاره است.»«ما پرونده‌ای برای تابشی از خود سیاره می‌گشاییم. از شدت و قطبش این سیگنال رادیویی گرفته تا میدان مغناطیسی سیاره با پیش‌بینی‌های نظری سازگارست.»

پرفسور ری جایاواردانا، اخترشناس بخش اخترشناسی و  بنیاد کارل سیگن در دانشگاه کرنل می‌گوید: «این آشکارسازیِ رادیویی اگر در رصدهای آینده تایید شود، پنجره‌ای نو به فراسیاره‌ها گشوده، روشی نوین برای بررسی دنیاهایی که ده‌ها سال نوری دورترند ارایه می‌دهد.»

ترنر و جایاواردانا و همکارانشان با بهره از آرایه‌ی رادیوتلسکوپی لوفار سه سامانه که می‌دانستند میزبان فراسیاره هستند را رصد کردند: تاو گاوران، ۵۵ خرچنگ، و اپسیلون زن در زنجیر (اپسیلون آندرومدا). تنها سامانه‌ی تاو گاوران یک شناسه‌ی رادیویی چشمگیر را نمایش می‌داد، چیزی که می‌توانست دریچه‌ای ویژه رو به میدان مغناطیسی سیاره باشد.

ترنر می‌گوید: «مشاهده‌ی میدان مغناطیسی یک فراسیاره به اخترشناسان کمک می‌کند تا ویژگی‌های درونی و جَوی یک سیاره، و همچنین فیزیکِ برهمکنش‌های ستاره-سیاره را رمزگشایی کنند.»«میدان مغناطیسی فراسیاره‌های زمین-سان می‌تواند با نگاهبانی از جو سیاره برابر بادهای ستاره‌ای و پرتوهای کیهانی و جلوگیری از دسترفت آن، به زیست‌پذیری احتمالی سیاره کمک کند.»«هنوز بی‌قطعیتی‌هایی درباره‌ی دیده شدنِ سیگنال رادیویی از یک سیاره باقی مانده. رصدهای بیشتر یک نیاز کلیدی است.»

گزارش این دانشمندان در نشریه‌ی آسترونومی اند آستروفیزیکز منتشر شده است.

-----------------------------------------

تلگرام، توییتر، و اینستاگرام یک ستاره در هفت آسمان:
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
instagram.com/1star.7sky

واژه‌نامه:
  LOw Frequency Array - LOFAR - radio telescope - Netherlands - circularly polarized - tau Boötis - τ Boötis - binary stellar system - constellation of Boötes - F-type star - tau Boötis A - M3-type - red dwarf - star - tau Boötis B - hot-Jupiter - exoplanet - tau Boötis b - Jupiter - orbital period - radio - Dr. Jake Turner - Department of Astronomy - Carl Sagan Institute - Cornell University - University of Virginia - planet - polarization - magnetic field - Professor Ray Jayawardhana - 55 Cancri - Upsilon Andromedae - Earth - habitability - solar wind - cosmic rays - Astronomy & Astrophysics

منبع: sci-news

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان