ابرسیاهچالهها میتوانند از ماده تاریک ساخته شوند
![]() |
هالههای کهکشانی میتوانند پناهگاه یک هستهی بسیار چگال از مادهی تاریک باشند که بتواند اثرهای یک سیاهچالهی مرکزی را از خود نشان دهد، و یا حتی برُمبد و خودش یک سیاهچاله بسازد. |
فیزیکدانان نظری از ایتالیا، اسپانیا و آرژانتین سازوکار تازهای برای پیدایش ابرسیاهچالهها (سیاهچالههای ابرپرجرم) از مادهی تاریک پیشنهاد کردهاند.
در مدلهای استانداردِ پیدایش، مادهی باریونی زیر گرانش خود میرُمبد و سیاهچالههایی میسازد که با گذشت زمان میتوانند بزرگتر شوند.
گروهی از پژوهشگران به رهبری دکتر کارلوس آرگوئلس از دانشگاه ملی لاپلاتا و ICRANet وجود احتمالیِ هستههای پایدار کهکشانی که از مادهی تاریک ساخته شدهاند، و با هالهی تنُکی از مادهی تاریک در بر گرفته شدهاند را بررسی کردند.
آنها دریافتند که مرکز چنین ساختارهایی میتواند چنان فشده شود که [مانند مادهی معمولی] برُمبد و ابرسیاهچالههایی بسازد.
این میتوانسته بسیار سریعتر از دیگر سازوکارهای پیشنهادی برای پیدایش رخ بدهد، و به ابرسیاهچالههای روزگار آغازین کیهان امکان بدهد تا زودتر از کهکشانی که در آن هستند ساخته شوند، چیزی که خلاف نظریههای کنونی است.
دکتر آرگوئلس میگوید: «این سناریوی تازهی پیدایش میتواند توضیحی طبیعی برای این فراهم کند که چگونه ابرسیاهچالهها در روزگار آغازین کیهان ساخته شدند آن هم بدون نیاز به ستارهزایی پیش از خود یا بدون نیاز به تخمهای سیاهچالهای و برافزایشهایی با نرخ غیرواقعی.»
این مدل تازه یک پیامد فریبندهی دیگر هم دارد و آن هم اینست که رسیدن به جرم بحرانی برای رُمبش تا حد سیاهچاله برای هالههای کوچکترِ مادهی تاریک میتواند انجام نشود، برای نمونه آنهایی که برخی کهکشانهای کوتوله را در بر گرفتهاند.
پژوهشگران میگویند این سپس میتواند کهکشانهای کوتولهی کوچکتری به جا بگذارد که به جای سیاهچالهی مورد انتظار، یک هستهی مرکزی از مادهی تاریک داشته باشند.
چنین هستهی مادهی تاریکی هنوز هم میتواند شناسههای گرانشیِ یک سیاهچالهی مرکزی معمولی را نمایش دهد، و همزمان هالهی مادهی تاریکِ بیرونی هم میتواند منحنیهای دیده شدهی چرخش کهکشان را توضیح دهد.
دکتر آرگوئلس میگوید: «این مدل نشان میدهد که هالههای مادهی تاریک چگونه میتوانند تودههایی چگال در مرکز خود داشته باشند، و شاید بتواند نقشی کلیدی در کمک به شناخت پیدایش ابرسیاهچالهها بازی کند.»«ما اینجا برای نخستین بار ثابت کردهایم که چنین پراکندگی هسته-هالهی مادهی تاریک میتواند براستی در یک چارچوب کیهانشناختی پدید بیاید، و در سرتاسر تاریخ کیهان پایدار بماند.»
آرگوئلس میافزاید: «ما امیدواریم پژوهشهای بیشتر بر دانش ما از پیدایش ابرسیاهچالهها در نخستین روزهای جهان هستی، و نیز در بررسی این که آیا مرکز کهکشانهای غیرفعالی مانند راه شیری خودمان میتوانند جایگاه این هستههای چگال مادهی تاریک باشند یا نه بیفزاید.»
پژوهشنامهی این گروه در ماهنامهی انجمن سللطنتی اخترشناسی منتشر شده است.
----------------------------------------------
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
instagram.com/1star.7sky
واژهنامه:
منبع: sci-news
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر