چشمان درخشان و پوزخند دو کهکشان

اخترشناسان با بهره از دستگاه کاوشگر طیف‌سنج چندیگانی (میوز، MUSE) در تلسکوپ بسیار بزرگِ رصدخانه‌ی جنوبی اروپا رصدهایی طیفی روی یک سامانه‌ی کهکشانی نزدیک به نام "مارکاریان ۷۳۹" انجام داده‌اند. مارکاریان ۷۳۹ با فاصله‌ی حدود ۴۲۵ میلیون سال نوری از زمین، در راستای صورت فلکی شیر دیده می‌شود.

این سامانه‌ی کهکشانی که به نام‌های "ام آرکی ۷۳۹"، ان‌جی‌سی ۳۷۵۸ و لیدا ۳۵۹۰۵ هم شناخته می‌شود، دو هسته‌ی درخشان و آشکار در دلش دارد. این دو هسته تنها ۱۱ هزار سال نوری از هم فاصله دارند و هر یک میزبان یک ابرسیاهچاله‌ی فعال است که گازهای پیرامونشان را می‌بلعند.

دوشان توبین، دانشجوی دانشگاه کاتولیک پاپی شیلی به همراه همکارانش از آمریکا، ایتالیا و شیلی می‌گوید: «این جرم با نمای دوستانه‌اش دستاورد دو کهکشان به نام‌های "مارکاریان ۷۳۹دبلیو" (باختری) و "مارکاریان ۷۳۹ئی" (خاوری) است که درگیر ادغام با یکدیگر هستند و با این درگیری، از دید ما دو چشم  ساخته‌اند که دو ابرسیاهچاله را پنهان کرده‌اند، به همراه یک پوزخندِ کشیده و تابدار.»

آنها می‌افزایند: «چنین ادغام‌هایی در محله‌ی کهکشانی ما کمیاب است.»«[ولی] مارکاریان ۷۳۹ به اندازه‌ی کافی نزدیک هست [در استاندارد کیهانی] که بتوانیم این رویداد را دقیق بررسی کنیم و به شناخت بهتری درباره‌ی فرآیندهای چشمگیری که در هنگامه‌ی این ادغام‌های کیهانی رخ می‌دهد دست بیابیم.»

این دانشمندان با بکارگیری دستگاه میوز در وی‌ال‌تی توانستند تاثیر ادغام و نیز تاثیر تابشی که از این سیاهچاله‌های غولپیکرِ رو به رشد گسیلیده شده را بررسی کنند.

آنها در این پژوهش به پرسش‌هایی درباره‌ی حرکت مارکاریان ۷۳۹ باختری و مارکاریان ۷۳۹ خاوری، سن و عنصرهای سازنده‌ی ستارگان آنها هم پاسخ دادند.

آنها همچنین دریافتند که مارکاریان ۷۳۹ خاوری بسیار پیرتر از همدمش است و نیز این که این دو در نخستین گام‌های فرآیند ادغام به سر می‌برند.

نویسندگان این پژوهش می‌گویند: «ریخت‌شناسی و پویاییِ (دینامیکِ) این سامانه با یک گام آغازینِ برخورد سازگاری دارد، گامی که در آن، همدم باختری (آن که جلوتر و در پیش‌زمینه است) بک کهکشان جوان و ستاره‌زاست و دارد نخستین گذر از جلوی همدم خاوری (که پشتش است) را انجام می‌دهد.»

«از آنجایی که نشانه‌ای از برافزایش سریع در ابرسیاهچاله‌ی درون همدم باختری دیده نمی‌شود، ما ادعا می‌کنیم که بازوهای مارپیچی شمالیِ این همدم باختری توسط فعالیت هسته‌ایِ همدم خاوری یونیده شده است.»

یافته‌های این گروه در آستروفیزیکال جورنال منتشر شده است.

--------------------------------------------

تلگرام، توییتر، و اینستاگرام یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
instagram.com/1star.7sky

واژه‌نامه:

Multi Unit Spectroscopic Explorer - MUSE - ESO - Very Large Telescope - VLT - galaxy - Markarian 739 - constellation of Leo - Mrk 739 - NGC 3758 - LEDA 35905 - core - supermassive black hole - Mrk 739W - Mrk 739E - Dusán Tubín - Pontificia Universidad Católica de Chile - United States - Italy - Chile - star - accreting - spiral arm - ionized - Astrophysical Journal

منبع: sci-news

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان