هابل با ردگیری چند افآربی، نظریه مگنتارها را برای این رویدادها تقویت کرد
دادههای رصدی تازهی تلسکوپ فضایی هابل اعتبار بیشتری به یک نظریه برای توضیحِ فورانهای رادیویی زودگذر (افآربی) بخشیده است.
این رصدخانهی کهنهکار رد پنج افآربی را تا رسیدن به بازوهای مارپیچی پنج کهکشان دوردست گرفته است. ردگیری افآربیها بیاندازه دشوار است زیرا درخشهای نوری هستند که به سرعت ناپدید میشوند و [اگرچه] اخترشناسان تاکنون تنها ۱۰۰۰ نمونهی آنها را یافتهاند، نظریههای گوناگونی دربارهی ریشه و داستان پیدایش آنها ارایه شده است.
گروه پژوهشگران با نتیجهگیری از این یافتهها، فرضیههای قدیمیترِ مربوط به افآربیها را کنار گذاشتند. از آنجایی که این چند فورانِ نویافته از مناطقِ سرشار از ستارگان پرجرم نمیآیند، پس به احتمال بسیار نمیتوانند ربطی به انفجارهای ستارهای- مانند ستارگانی که انفجارهای ابرنواختری پدید میآورند داشته باشند.
این دانشمندان همچنین دریافتند که این افآربیها از برخورد و ادغام هستههای پیر کوچک و بیاندازه چگال ستارگان (همان ستارگان نوترونی) هم نیامدهاند زیرا چنین برخوردهایی کمیابند و بیشتر در جاهایی بسیار بیرون از بازوهای کهکشانها رخ میدهند. به جای آن، رصدهای هابل در ۲۰۰۹، ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ نشان میداد که افآربیها احتمالا از مگنتارها (مغناخترها) میآیند- گونهای از ستارگان نوترونی با میدان مغناطیسی بیاندازه نیرومند.
به گفتهی مقامهای هابل، یک مگنتار معمولی میدان مغناطیسیای ۱۰ تریلیون برابر نیرومندتر از یک آهنربای روی درِ یخچال دارد. چیز دیگری که فرضیهی افآربیِ مگنتار را بالا میبرد یک پژوهش دربارهی راه شیری است که در سال ۲۰۲۰ انجام شده و سرچشمهی یک افآربی را به منطقهای که در آن یک مگنتارِ شناخته شده جای دارد میرساند [اینجا خوانید].
هابل این فورانها را با بهرهگیری از نور فرابنفش و فروسرخ-نزدیکی که به کمک دوربین میدانگستردهی شماره ۳ی خود گرد آورده بود رصد کرد. گفتنیست این دوربین را فضانوران در آخرین ماموریت بروزرسانی هابل در سال ۲۰۰۹ روی این تلسکوپ کار گذاشته بودند. آمیزهی این دو طول موج به اخترشناسان اجازه داد تا جرم این کهکشانها را برآورد کنند (با بهره از فروسرخ)، ستارگان جوان را پیدا کنند (با بهره از فرابنفش) و به جستجوی ستارگان پیرتر بپردازند (دوباره با بهره از فروسرخ).
![]() |
خطهای نقطهچین در این تصویرهای تلکوپ فضایی هابل جایگاه دو فوران رادیویی زودگذر به نامهای افآربی ۱۹۰۷۱۴ (ردیف بالا) و افآربی ۱۸۰۹۲۴ (ردیف پایین) را نشان میدهد. |
الکساندرا منینگز، نویسندهی اصلی این پژوهش از دانشگاه کالیفرنیا، سانتا کروز میگوید: «تصویربرداری [هابل] به ما امکان داد تا شناخت بهتری از ویژگیهای کلی کهکشان میزبان، مانند جرم آن و نرخ ستارهزاییاش پیدا کنیم و همچنین، آنچه درست در افآربی رخ میدهد را بکاویم.»
این پژوهش تازه به اخترشناسان امکان داد تا یک نظریهی دیگر دربارهی ریشهی افآربیها را هم پایین برده و کنار بگذارند. برخی از پژوهشهای گذشته که به کمک تلسکوپهای روی زمین انجام شده بود میگفتند که این فورانها شاید از کهکشانهای کوتوله آمده باشند، زیرا آن تلسکوپها بازوهای مارپیچی یا زیرساختارهای کهکشانی چشمگیری را ندیده بودند. پردازشهای پیشرفته و بررسی دادههای هابل به دانشمندان اجازه داد تا آن توضیح را هم برای این دسته از افآربیها رد کنند.
ون-فای فونگ، اخترفیزیکدان دانشگاه نورثوسترن میگوید: «ما نمیدانیم چه چیزی افآربیها را پدید میآورد، بنابراین اگر زمینهای باشد بسیار مهم است که از آن بهره بگیریم.» ترفند تصویربرداری که گروه وی به کار برد به شناسایی گونههای دیگری از رویدادهای "گذرا"ی آسمان هم کمک کرده، رویدادهایی مانند ابرنواخترها و گونهی دیگری از انفجارهای بسیار پرانرژی به نام انفجارهای پرتوگاما.
پژوهشنامهای بر پایهی این یافتهها در شمارهی آیندهی آستروفیزیکال جورنال منتشر خواهد شد. نگارش پیشچاپ آن در نشریهی Arxiv در دسترس است.
-------------------------------------------
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky
واژهنامه:
منبع: اسپیس دات کام
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر