سایهای بر روی مشتری
در این تصویرِ دیدنی که فضاپیمای جونوی ناسا گرفته سایهی آیو، ماه آتشفشانی سیارهی هرمز (مشتری) را میبینیم که بر این سیاره افتاده. درست همانگونه که در خورشیدگرفتگیهای روی زمین دیده میشود، بینندهای که روی قلهی ابرهای مشتری، در مسیرِ این دایرهی تیره ایستاده هم باید بتواند با گذشتن آیو از برابر قرص خورشید، یک خورشیدگرفتگی کامل را ببیند.
چنین رویدادهایی در مشتری بسیار رخ می دهد زیرا این غول گازی سیارهای بزرگ با ماههای پُرشمار است. افزون بر این، محور چرخش مشتری برخلاف بیشتر سیارههای سامانهی خورشیدی، چندان نسبت به مدارش کج نیست [انحراف یا کجیِ محوریِ ناچیزی دارد]، از همین رو خورشید هرگز بیش از ۳ درجه از صفحهی استوایی آن دور نمیشود (+/- ۳ درجه). این بدین معناست که ماههای مشتری در درازنای سال، به طور منظم سایههایشان را بر این سیاره میاندازند.
دیدار نزدیکِ جونو با مشتری یک دیدگاهِ استثناییِ "چشم-ماهی" برای ما فراهم میکند و بخشی کوچک نزدیک استوای سیاره را نشانمان میدهد. پهنای این سایه به حدود ۳۶۰۰ کیلومتر میرسد و تقریبا به اندازهی پهنای خود آیو است، ولی نسبت به مشتری بسیار بزرگتر دیده میشود [به دلیل همین نمای چشم ماهی].
آیو اندکی بزرگتر از ماهِ زمین است و بیش از همه به چندین آتشفشان فعالش آوازه دارد، آتشفشانهایی که گاهی دیده شده فوارههایی از مواد گداخته را به بیرون از جوِ نازک و تنُک این ماه میافشانند.
![]() |
آیو، ماه آتشفشانی مشتری در کنار اروپا، دیگر ماه این سیاره در تصویری که فضاپیمای نیوهورایزنز ناسا در ۲ مارس ۲۰۰۷ به هنگام گذشتن از کنار آنها گرفت. آیو (بالا) با نمایشِ زیبای کُنشهای آتشفشانیاش، نگاهها را در این تصویر به خود میکشد. دود سه آتشفشان در اینجا به چشم میخورد. از همه آشکارتر، ستون غولآسای دود ۳۰۰ کیلومتری است که از آتشفشان توَشتر (Tvashtar) در جایگاه ساعت ۱۱ روی قرص آیو به آسمان برخاسته. دو آتشفشان دیگر که در سمت چپ و پایین توشتر دیده میشوند به نامهای زال (قهرمان اسطورهای ایرانی) و ماسوبی. |
--------------------------------------------
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
instagram.com/1star.7sky
واژهنامه:
منبع: nasa
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر