برای پرهیز از توفانهای خورشیدی، سفرهای انسان به ماه باید تا پیش از ۲۰۲۵ انجام شود
احتمالِ رخ دادنِ توفانهای خورشیدی که توانایی آسیب رساندن یا کشتن فضانوردان را داشته باشند در زمانهای ویژهای از چرخهی خورشیدی بیشتر از زمانهای دیگر است. این حقیقتیست که به گفتهی پژوهشگران، باید هنگام برنامهریزیهای کنونی برای بازگرداندن انسان به ماه در نظر گرفته شود.
خورشید دارای چرخهای تقریبا ۱۱ ساله است که در درازنای آن فعالیتش به اوج میرسد و سپس آرام میگیرد. در گذشته پنداشته میشد که بزرگترین توفانهای خورشیدی به طور کترهای (نامنظم) رخ میدهند و پیوندی با این چرخه ندارند، این را متیو اوئنز از دانشگاه ردینگ بریتانیا میگوید.
این پنداشت بیشتر به دلیل کمبود دادهها بوده است. ما ۱۵۰ سال خوانش روزانهی زمینمغناطیسی (ژئومغناطیسی) داریم که میزان آشفتگی میدان مغناطیسی زمین در اثر توفانهای خورشیدی را میسنجد و در این بازهی ۱۵۰ ساله، تنها شش توفان خورشیدی بزرگ و عمده رخ داده است.
ولی اکنون روشهای بررسی آماریای که به نام روش مونت کارلو شناخته میشوند این موضوع را روشن کردهاند. اوئنز و همکارانش دو شبیهسازی از خورشید پدید آوردند که در یکی از آنها توفانهای سهمگین خورشیدی به طور کترهای رخ میداد و در شبیهسازی دیگر، احتمال رخ دادنِ آنها در زمان اوج چرخهی خورشیدی بیشتر بود.
آنها صدها هزار بار از دادههای هر مدل نمونهبرداری کردند و بررسی کردند ببینند هر چند وقت یک بار نتایج با دادههای اندکی که در دست داریم همبستگی (ارتباط) دارد. این دانشمندان توانستند با اطمینان ۹۹ درصد دریابند که این رویدادهای خشن آب و هوای خورشیدی در اوج چرخهی خورشیدی بیشترین احتمالِ رخ دادن را دارند.
افزون بر این، بررسی نشان میدهد که احتمال رویدادهای خشن خورشیدی در اوایل چرخههای خورشیدی با شمارهی زوج و اواخر چرخههای فرد بیشتر است، مانند چرخهی ۲۵ که از دسامبر ۲۰۱۹ آغاز شده.
اوئنز با در نظر گرفتن همهی اینها میگوید به احتمال بسیار، شرایط هوای فضا برای کسانی که برنامهی سفر سرنشین به ماه دارند در نیمهی نخستِ این دهه بهتر خواهد بود تا نیمهی دوم.
اوئنز میگوید: «این رویدادهای بزرگ همیشه میتوانند ما را غافلگیر کنند، آنها رخدادهای کمیابی هستند که میتوانند هر زمانی رخ دهند، ولی احتمالشان در برخی زمانها بیشتر از زمانهای دیگر است. اگر میخواهید از تندرستی فضانوردانتان محافظت کنید، به طور قطع زمانهایی برای رفتن بهتر است و زمانهایی هم بدتر. فصلهایی توفانی هستند و فصلهایی آرام، ولی نمیدانید که در یک روز ویژه قرار است توفان داشته باشید یا نه.»
فضانوردان در گذشته شانس آورده و از این خطر رهیده بودهاند. میان ماموریتهای سرنشیندارِ آپولو ۱۶ و ۱۷ به ماه در سال ۱۹۷۲، یک توفان خورشیدی بزرگ رخ داده بود. این توفان توانایی کشتن هر فضانوردی که راهپیمایی فضایی انجام میداد و همچنین افزایش خطر سرطان برای هر فضانوردی حتی درون فضاپیما را داشت.
این یافتهها میتواند پیامدهایی برای برنامهی آرتمیس که برای بردن انسان به ماه در ۲۰۲۴ به رهبری ناسا برنامهریزی شده داشته باشد. اگر، چنانچه برخی پیشنهاد میدهند، این برنامه تا چند سال به تاخیر بیفتد، شاید خطرِ فعالیتهای شدید خورشیدی در زمان انجام ماموریت در اوج باشد.
این یافتهها همچین میتوانند به برنامهریزی برای حفاظت در برابر شرارههای خورشیدی روی زمین هم کمک کند، شرارههایی که توانایی آشفتنِ شبکههای برق و ارتباطهای ماهوارهای مانند جیپیاس را دارند.
گزارش این دانشمندان در نشریهی سولار فیزیکز منتشر شده است.
-------------------------------------------
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky
واژهنامه:
منبع: نیوساینتیست
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر