با اندازهگیری دقیق فاصله، وجود کهکشانی بدون ماده تاریک تایید شد
![]() |
کهکشان شگفتانگیز انجیسی ۱۰۵۲-دیاف۲ که اخترشناسان آن را "آن وَرِش پیدا" نامیدهاند زیرا به آسانی میتوان کهکشانهای پشت سرش را دید. این تصویر در اندازهی بزرگتر |
در یک پژوهش تازه، اخترشناسان با بهرهگیری از دادههای تلسکوپ فضایی هابل ناسا فاصلهی کهکشان فرا-افشانِ انجیسی ۱۰۵۲-دیاف۲ (یا تنها دیاف۲) را با دقتی بیش از پیش اندازه گرفتند. این اندازهگیری تازه ادعاهای پیشین درین باره که دیاف۲ هیچ مادهی تاریکی ندارد را تقویت میکند. مادهی تاریک چسبی نادیدنیست که بیشتر محتوای جرم کیهان را تشکیل داده.
دیاف۲ در صورت فلکی نهنگ جای دارد و بخشی از گروه کهکشانی انجیسی ۱۰۵۲ است.
این کهکشان فرا-افشان (UDC) تقریبا به پهنای کهکشان راه شیری است ولی شمار ستارگانش تنها به ۱/۲۰۰ (یک دویستم) ستارگان راه شیری میرسد. در سال ۲۰۱۸، گروهی از اخترشناسان آمریکایی و کانادایی دریافتند که دیاف۲ تقریبا هیچ مادهی تاریکی در خود ندارد. [خبرش را اینجا خواندید: * کشف کهکشانی بسیار شگفتاگیز که هیچ ماده تاریکی ندارد!]
یک سال بعد کهکشان دیگری در این رده از کهکشانها (فراافشان) به نام انجیسی ۱۰۵۲-دیاف۴ در همین گروه کهکشانیِ انجیسی ۱۰۵۲ یافته شد.
این پژوهشگران برای استوار کردن یافتهی آغازین خود، پژوهشهایشان روی دیاف۲ را با تلسکوپ هابل که به روز شده بود پی گرفتند. دکتر پیتر ون دوکام، اخترشناس دانشگاه ییل میگوید: «ما با مشاهدات آغازینی که در سال ۲۰۱۸ به کمک هابل روی این کهکشان انجام دادیم به یک چنین نتیجهای رسیدیم.»
در آن زمان از دید برخی، باورِ این کشف دشوار بود و به دنبال توضیح سادهتری میگشتند.
ون دوکام میگوید: «فکر میکنم مردم حق داشتند که نتیجهی ما را به پرسش بکشند زیرا نتیجهی نامعمولی بود. خوب میشد اگر به خاطر چیزی ساده، مانند فاصلهی نادرست اشتباه کرده باشیم. ولی به گمانم اگر به راستی یک کهکشان نامعمول باشد بامزهتر و جالبتر میشود.»
اخترشناسان روی ستارگان پیر غول سرخ در کنارههای کهکشان دیاف۲ تمرکز کردند، ستارگانی که همگی در روند فرگشتشان به اوج درخشش یکسانی میرسند.
زیلی شن، دانشجوی بخش اخترشناسی دانشگاه ییل میگوید: «بررسی درخشانترین غولهای سرخ یک نماینده و نشانگرِ جاافتاده (شناخته شده) برای اندازهگیری فاصلهی کهکشانهای نزدیک است.»«مشاهدات تازهی هابل به ما کمک میکند تا تایید کنیم که دیاف۲ نه تنها دورتر از چیزیست که برخی اخترشناسان گفته بودند، بلکه از برآوردهای آغازینِ خود ما هم دورتر است. برآورد تازه از فاصلهی این کهکشان ۷۲ میلیون سال نوری (۲۲.۱ بعلاوه و منهای ۱.۲ مگاپارسک) است، بسیار بیش از ۴۲ میلیون سال نوری که گروههای دیگر گزارش کرده بودند.»
این فاصله از برآورد آغازین هابل در سال ۲۰۱۸ که برابر با ۶۵ میلیون سال نوری بود هم دورتر است.
اخترشناسان میگویند: «اندازهگیریهای دقیقتر، محاسبهی آغازینِ یک کهکشان بدون مادهی تاریک را استوارتر میکند. پس این راز که چرا دیاف۲ بیشتر مادهی تاریکش را از دست داده هنوز پابرجاست [نظر آغازین دانشمندان دربارهی کمبود مادهی تاریکِ آن درست است].»
ون دوکام توضیح میدهد: «تقریبا برای همهی کهکشانهایی که رصدشان میکنیم، میگوییم که به دلیل مادهی تاریکشان نمیتوانیم بیشتر جرمشان را ببینیم.»«چیزی که میبینیم تنها نوک کوه یخ است. ولی در این مورد، چیزی که میبینیم همان است که هست. هابل به راستی کل چیز را نشان میدهد. همین است. این تنها نوک کوه یخ نیست، این کل کوه یخ است.»
پژوهشنامهی این دانشمندان در نشریهی آستروفیزیکال جورنال لترز منتشر شده است.
-------------------------------------------
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky
واژهنامه:
منبع: sci-news
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر