روزانه هزاران فوران رادیویی اسرارآمیز در کیهان رخ می‌دهد
 |
| رادیوتلسکوپ کانادایی آزمایشگاه نقشه‌بردار شدت هیدروژن (چایم، CHIME) |
اخترشناسان دریافته‌اند که روزانه هزاران سیگنال رادیویی اسرارآمیز در سرتاسر کیهان برایمان چشمک می‌زنند.
این فوران‌های رادیویی زودگذر (افآربیها) که نخستین بار در سال ۲۰۰۷ دیده شدند، درخش‌های بی‌اندازه پرنوری از امواج رادیویی‌اند که تنها چند هزارم ثانیه به درازا می‌کشند و به نظر می‌رسد در سرتاسر کیهان رخ می‌دهند. ما هنوز نمی‌دانیم چه چیزی آنها را پدید می‌آورد ولی نظریه‌هایی درباره‌شان پیشنهاد شده از جمله گونه‌ای از ستارگان نوترونی با میدان مغناطیسی بسیار نیرومند به نام مغناختر یا مگنتار، یا شاید هم ستارگان دوتایی با برهمکنش‌هایی نامعمول.
پیدا کردن افآربیها به دلیل همین کوتاه‌مدت بودنشان تا سال ۲۰۱۸ بسیار دشوار بود و تنها ۱۴۰ نمونه تا آن زمان ثبت شده بود. ولی در آن سال تلسکوپ چایم (CHIME) کانادا آغاز به کار کرد و اکنون پژوهشگرانی که با آن کار می‌کنند کاتالوگ تازه‌ای از اف‌آربی‌های بسیار بیشتر را منتشر کرده‌اند.
مهیت بهاردواج از دانشگاه مک‌گیل کانادا و عضو گروه چایم می‌گوید: «ما در یک سال ۵۳۵ اف‌آربی را شناسایی کرده‌ایم.» وی که این گزارش را روز ۹ ژوئن در نشست مجازی جامعه‌ی اخترشناسی آمریکا ارایه کرد می‌افزاید: «ما شمار اف‌آربی‌هایی که تاکنون شناخته شده بودند را تقریبا چهار برابر کرده‌ایم.»
این ۵۳۵ اف‌آربی میان ژوییه‌ی ۲۰۱۸ و ژوییه‌ی ۲۰۱۹ یافته شدند و از میان آنها، ۱۸ نمونه سیگنال‌های بازآینده (تکرارشونده) هستند. میدان دید تلسکوپ چایم هر روز سرتاسر آسمان را در جستجوی افآربیها می‌پوید ولی این دستگاه در هر ثانیه ۷ ترابایت داده تولید می‌کند و برای شناسایی افآربیها از میان دیگر نوفه‌های (نویزهای) درون دستگاه به فرآیندی پیچیده نیازست.
دانشمندان با بهره از این کاتالوگ برآورد کردند که باید روزانه ۹۰۰۰ اف‌آربی را بشود در آسمان دید. میدان باریکِ دیدِ تلسکوپ چایم در یک زمان تنها می‌تواند کسری از آنها را ببیند.
اکنون با این کاتالوگ، پژوهشگران می‌توانند افآربیها را به گونه‌ای که پیش از این امکان نداشته بکاوند، از جمله بررسی سرچشمه‌ی آنها و بهره‌گیری از آنها برای نقشه‌برداری از پراکندگی ماده در کیهان، زیرا این موج‌های رادیویی در مسیر دور و درازشان به سوی زمین، از درون گاز و غبارهای کیهانی گذشته و دستخوش دگرگونی و کج‌نمایی می‌شوند.
نگارش برخطِ گزارش این یافته‌ها در تارنمای arxiv در دسترس است.
این فوران‌های رادیویی زودگذر (افآربیها) که نخستین بار در سال ۲۰۰۷ دیده شدند، درخش‌های بی‌اندازه پرنوری از امواج رادیویی‌اند که تنها چند هزارم ثانیه به درازا می‌کشند و به نظر می‌رسد در سرتاسر کیهان رخ می‌دهند. ما هنوز نمی‌دانیم چه چیزی آنها را پدید می‌آورد ولی نظریه‌هایی درباره‌شان پیشنهاد شده از جمله گونه‌ای از ستارگان نوترونی با میدان مغناطیسی بسیار نیرومند به نام مغناختر یا مگنتار، یا شاید هم ستارگان دوتایی با برهمکنش‌هایی نامعمول.
پیدا کردن افآربیها به دلیل همین کوتاه‌مدت بودنشان تا سال ۲۰۱۸ بسیار دشوار بود و تنها ۱۴۰ نمونه تا آن زمان ثبت شده بود. ولی در آن سال تلسکوپ چایم (CHIME) کانادا آغاز به کار کرد و اکنون پژوهشگرانی که با آن کار می‌کنند کاتالوگ تازه‌ای از اف‌آربی‌های بسیار بیشتر را منتشر کرده‌اند.
مهیت بهاردواج از دانشگاه مک‌گیل کانادا و عضو گروه چایم می‌گوید: «ما در یک سال ۵۳۵ اف‌آربی را شناسایی کرده‌ایم.» وی که این گزارش را روز ۹ ژوئن در نشست مجازی جامعه‌ی اخترشناسی آمریکا ارایه کرد می‌افزاید: «ما شمار اف‌آربی‌هایی که تاکنون شناخته شده بودند را تقریبا چهار برابر کرده‌ایم.»
این ۵۳۵ اف‌آربی میان ژوییه‌ی ۲۰۱۸ و ژوییه‌ی ۲۰۱۹ یافته شدند و از میان آنها، ۱۸ نمونه سیگنال‌های بازآینده (تکرارشونده) هستند. میدان دید تلسکوپ چایم هر روز سرتاسر آسمان را در جستجوی افآربیها می‌پوید ولی این دستگاه در هر ثانیه ۷ ترابایت داده تولید می‌کند و برای شناسایی افآربیها از میان دیگر نوفه‌های (نویزهای) درون دستگاه به فرآیندی پیچیده نیازست.
دانشمندان با بهره از این کاتالوگ برآورد کردند که باید روزانه ۹۰۰۰ اف‌آربی را بشود در آسمان دید. میدان باریکِ دیدِ تلسکوپ چایم در یک زمان تنها می‌تواند کسری از آنها را ببیند.
اکنون با این کاتالوگ، پژوهشگران می‌توانند افآربیها را به گونه‌ای که پیش از این امکان نداشته بکاوند، از جمله بررسی سرچشمه‌ی آنها و بهره‌گیری از آنها برای نقشه‌برداری از پراکندگی ماده در کیهان، زیرا این موج‌های رادیویی در مسیر دور و درازشان به سوی زمین، از درون گاز و غبارهای کیهانی گذشته و دستخوش دگرگونی و کج‌نمایی می‌شوند.
نگارش برخطِ گزارش این یافته‌ها در تارنمای arxiv در دسترس است.
-------------------------------------------
تلگرام، توییتر، اینستاگرام و فیسبوک یک ستاره در هفت آسمان:
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky
واژه‌نامه:
fast radio burst - FRB - radio wave - neutron star - magnetic field - magnetar - binary star - Canadian Hydrogen Intensity Mapping Experiment - CHIME - Mohit Bhardwaj - McGill University - Canada - American Astronomical Society - planet - arxiv
منبع: نیوساینتیست
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر