امروز جونو به دیدار بزرگترین ماه منظومه خورشیدی می‌رود!
 |
| نقشه‌های گانیمد، بزرگترین ماه مشتری و سامانه‌ی خورشیدی بر پایه‌ی داده‌های فضاپیماهای گالیله و وویجر |
گانیمد، برای یک دیدار نزدیک آماده شو!
از ۲۰۰۰ تاکنون هیچ فضاپیمایی نگاه خوبی به گانیمد، بزرگترین ماه سیاره‌ی مشتری (هرمز) نینداخته، یعنی از زمانی که فضاپیمای گالیله‌ی ناسا از کنار این دنیای شگفت‌انگیز که بزرگترین ماه در سرتاسر سامانه‌ی خورشیدی است گذشت. ولی امروز دوشنبه (۷ ژوئن، ۱۷ خرداد)، ساعت ۱۷:۳۵ به وقت گرینویچ، فضاپیمای جونوی ناسا از فاصله‌ی تنها ۱۰۳۸ کیلومتری سطح گانیمد خواهد گذشت و همزمان، تصویرهایی از آن خواهد گرفت.
پژوهشگر اصلی، اسکات بولتون از بنیاد پژوهش جنوب باختر در سن آنتونیو می‌گوید: «جونو مجموعه‌ای از دستگاه‌های حس‌مند با خود دارد که می‌توانند گانیمد را به گونه‌ای که هرگز امکان نداشته ببینند. ما با پروازی تا این اندازه نزدیک، کاوش گانیمد را به سده‌ی ۲۱ خواهیم آورد.»
گانیمد برای دانشمندان دنیای فریبنده‌ایست. اگرچه یک ماه (قمر) است، ولی از تیر که سیاره‌ای کوچک است بزرگ‌تر است و تنها ماهی‌ست که یک میدان مغناطیسی دارد، حبابی از ذرات باردار به نام مغناطیس‌سپهر (مغناطکره). تاکنون تنها فضاپیماهایی که نگاه خوبی به گانیمد انداخته‌اند کاوشگرهای وویجر ناسا در ۱۹۷۹ بوده‌اند و فضاپیمای گالیله که در سال ۲۰۰ از کنار این ماه گذشت.
این ماه بزرگِ مشتری هدف عمده‌ی ماموریت اروپایی "کاوشگر ماه‌های یخی مشتری" یا جوس (JUICE) خواهد بود، فضاپیمایی که در سال آینده پرتاب خواهد شد و در ۲۰۲۹ به سامانه‌ی مشتری خواهد رسید. ولی از یک سو این زمان درازی برای انتظار کشیدن است و از سوی دیگر خود جونو که سال ۲۰۱۱ پرتاب شده بود، فناوری‌های چشمگیر بسیار نیرومندتری با خود دارد تا فضاپیماهای وویجر ۱ و ۲ و گالیله.
بنابراین دانشمندان هیجان دارند تا از شانس جونو بهره ببرند. در زمان گذر، بسیاری از دستگاه‌های جونو به مشاهده‌ی گانیمد خواهند پرداخت، از جمله سه دوربین گوناگون، دستگاه‌های رادیویی، طیف‌نگار فرابنفش (یووی‌اس)، دستگاه‌های نقشه‌بردار فروسرخ شفقی مشتری (جیرام) و پرتوسنج ریزموج (ام‌دبلیوآر).
سنجش‌های این دستگاه آخری به ویژه برای دانشمندان که امیدوارند از آن برای شناسایی مواد گوناگون در بخش‌های روشن‌تر و تیره‌ترِ پوسته‌ی یخی گانیمد بهره بگیرند فریبنده است.
گفتن ندارد که یکی از دوربین‌هایی که این ماه را بررسی خواهند کرد جونوکم خواهد بود، همان دوربینی که در درازنای ماموریت جونو چنان عکس‌های خیره‌کننده‌ای از این غول گازی گرفته. با این همه، از آن جایی که این ماه تنها در ۲۵ دقیقه پدیدار و ناپدید خواهد شد، دانشمندانِ ماموریت انتظار دارند این دستگاه‌ها تنها بتوانند در این گذر پنج عکس از گانیمد بگیرند.
ولی با وجود هیجان این دیدار نامعمول، دانشمندان جونو نمی‌توانند از یک رویداد مهم که در زمانی نزدیک به بررسی گانیمد رخ خواهد داد غافل شوند: یکی از دیدارهای این فضاپیما با هدف همیشگی‌اش، خود مشتری.
مت جانسون، مدیر ماموریت جونو از جی‌پی‌ال می‌گوید: «عملا تک تک ثانیه‌ها شمرده می‌شوند. ما می‌خواهیم در روز دوشنبه با سرعت ۱۹ کیلومتر بر ثانیه از کنار گانیمد بگذریم. کمتر از ۲۴ ساعت بعد، ۳۳مین دیدار علمی خود با مشتری را انجام خواهیم داد و با سرعت ۵۸ کیلومتر بر ثانیه از فراز ابرهای آن خواهیم گذشت.»
این بدان معنی‌ست که جونو با سرعت ۶۹۵۲۳ کیلومتر بر ساعت از کنار گانیمد می‌گذرد و سپس با سرعت سرسام‌آور ۲۰۸۵۷۱ کیلومتر بر ساعت هم مشتری را پشت سر خواهد گذاشت. ولی جانسون می‌گوید جونو برای این کار آماده است: «این سفری پرهیجان خواهد بود.»
-------------------------------------------
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky
واژه‌نامه:
منبع: اسپیس دات کام
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر