ناسا پس از چند دهه به ناهید بر می‌گردد
 |
| این تصویر در اندازه ی بزرگ‌تر |
مقصد داغ و تازه در سامانه‌ی خورشیدی "ناهید" است. ناسا دو ماموریت را برای بررسی نزدیک‌ترین همسایه‌ی زمین اعلام کرده است که انتظار می‌رود هر دو میان سال‌های ۲۰۲۸ و ۲۰۳۰ اجرا شوند.
نخستین ماموریت "بررسی گازهای نجیب، شیمی و تصویربرداری در ژرفای جو ناهید" (داوینچی پلاس، DAVINCI+) نام دارد و دربردارنده‌ی یک کاوشگر کروی است که با چتر نجات به درون جو زهرآگین سیاره فرو خواهد رفت و تا به سطح برسد، بر سر راهش به سنجش همنهش و ساختار جو سیاره خواهد پرداخت. این کاوشگر به احتمال بسیار تنها در چند دقیقه پس از نشستن بر سطح ناهید، آب (ذوب) خواهد شد.
اگر در زمان فرود همه چیز به خوبی پیش برود، داوینچی پلاس عکس‌های نمای نزدیکی هم از ویژگی‌های شگفت‌انگیز سطح ناهید که به نام کاشی‌وار (tessera) شناخته می‌شوند خواهد گرفت؛ برخی پژوهشگران بر این باورند که این کاشی‌وارها کلید شناخت تاریخچه‌ی زمینشناسی ناهیدند.
داوینچی پلاس شاید چیزهایی را هم درباره‌ی گاز فسفینی که در جو ناهید دیده شده روشن کند؛ چیزی که از زمان اعلام خبرش در سپتامبر ۲۰۲۰ تاکنون بحث‌هایی برانگیخته است. اگر این فضاپیما به شواهد قانع‌کننده‌ای از فسفین شیمیایی دست بیابد، شاید نشانه‌ای از زندگی در ابرهای ناهید را یافته باشد.
ماموریت دوم یک مدارگرد است با نام "ناسازگاری، دانش رادیویی، InSAR، جانِگاری، و طیف‌سنجی ناهید" (وریتاس، VERITAS). واژه‌ی SAR در نام این کاوشگر سرواژه‌ی "رادار دهانه ترکیبی" است، سامانه‌ای که به وریتاس امکان می‌دهد تا درون جو انبوه و چگال ناهید را ببیند و یک مدل سه‌بعدی از ساختارهای سطحش پدید بیاورد. این مدارگرد همچنین دستگاه‌هایی را با خود خواهد برد تا همنهش سطح سیاره را با آنها بسنجد و آتشفشان‌های فعال و مایع را روی سطحش جستجو کند.
این دو فضاپیما از میان چهار نامزد پایانی به عنوان بخشی از برنامه‌ی دیسکاوری ناسا برگزیده شدند، برنامه‌ای که در آن، ناسا سرمایه‌ی ماموریت‌های سیاره‌ایِ به نسبت کوچک و ارزان را فراهم می‌کند. برنامه‌ی پیشینِ دیسکاوری دربردارنده‌ی ماموریت مارس پث‌فایندر بود که نخستین خودرو را به بهرام برد، و همچنین ماموریت دان به سرس و وستا، تلسکوپ فضایی کپلر و سطح‌نشین بهرامِ اینسایت.
نخستین ماموریت "بررسی گازهای نجیب، شیمی و تصویربرداری در ژرفای جو ناهید" (داوینچی پلاس، DAVINCI+) نام دارد و دربردارنده‌ی یک کاوشگر کروی است که با چتر نجات به درون جو زهرآگین سیاره فرو خواهد رفت و تا به سطح برسد، بر سر راهش به سنجش همنهش و ساختار جو سیاره خواهد پرداخت. این کاوشگر به احتمال بسیار تنها در چند دقیقه پس از نشستن بر سطح ناهید، آب (ذوب) خواهد شد.
اگر در زمان فرود همه چیز به خوبی پیش برود، داوینچی پلاس عکس‌های نمای نزدیکی هم از ویژگی‌های شگفت‌انگیز سطح ناهید که به نام کاشی‌وار (tessera) شناخته می‌شوند خواهد گرفت؛ برخی پژوهشگران بر این باورند که این کاشی‌وارها کلید شناخت تاریخچه‌ی زمینشناسی ناهیدند.
داوینچی پلاس شاید چیزهایی را هم درباره‌ی گاز فسفینی که در جو ناهید دیده شده روشن کند؛ چیزی که از زمان اعلام خبرش در سپتامبر ۲۰۲۰ تاکنون بحث‌هایی برانگیخته است. اگر این فضاپیما به شواهد قانع‌کننده‌ای از فسفین شیمیایی دست بیابد، شاید نشانه‌ای از زندگی در ابرهای ناهید را یافته باشد.
ماموریت دوم یک مدارگرد است با نام "ناسازگاری، دانش رادیویی، InSAR، جانِگاری، و طیف‌سنجی ناهید" (وریتاس، VERITAS). واژه‌ی SAR در نام این کاوشگر سرواژه‌ی "رادار دهانه ترکیبی" است، سامانه‌ای که به وریتاس امکان می‌دهد تا درون جو انبوه و چگال ناهید را ببیند و یک مدل سه‌بعدی از ساختارهای سطحش پدید بیاورد. این مدارگرد همچنین دستگاه‌هایی را با خود خواهد برد تا همنهش سطح سیاره را با آنها بسنجد و آتشفشان‌های فعال و مایع را روی سطحش جستجو کند.
این دو فضاپیما از میان چهار نامزد پایانی به عنوان بخشی از برنامه‌ی دیسکاوری ناسا برگزیده شدند، برنامه‌ای که در آن، ناسا سرمایه‌ی ماموریت‌های سیاره‌ایِ به نسبت کوچک و ارزان را فراهم می‌کند. برنامه‌ی پیشینِ دیسکاوری دربردارنده‌ی ماموریت مارس پث‌فایندر بود که نخستین خودرو را به بهرام برد، و همچنین ماموریت دان به سرس و وستا، تلسکوپ فضایی کپلر و سطح‌نشین بهرامِ اینسایت.
 |
| برداشت هنری از فرود کاوشگر داوینچی+ در جو سیاره‌ی ناهید- تصویر بزرگ‌تر |
دو ماموریت دیگر که برای گزینش پیشنهاد شده‌اند یکی "رصدگر آتشفشان آیو" (آیوو، IVO) است و دیگری ترایدنت (Trident). آیوو برای کاوش آیو، ماه سیاره‌ی مشتری که آتشفشانی‌ترین جرم سامانه‌ی خورشیدی‌ست پیشنهاد شده. ترایدنت هم برای بررسی تریتون، بزرگ‌ترین ماه نپتون پیشنهاد شده، با هدف شناخت این که ماه‌های یخی چگونه می‌توانند دنیاهایی زیست‌پذیرشوند.
اکنون که فرآیند گزینش به پایان رسیده، گروه داوینچی پلاس و وریتاس هر یک حدود ۵۰۰ میلیون دلار برای گسترش مفاهیم ماموریت‌های خود دریافت خواهند کرد. این دو در زمان پرتاب، نخستین ماموریت‌های ناسا به ناهید پس از حدود ۴۰ سال خواهند بود.
پل برن از دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی می‌گوید: «وریتاس و داوینچی پلاس پاسخگوی همه‌ی پرسش‌های برجسته‌ی ما درباره‌ی ناهید نخواهند بود، ولی به ما امکان خواهند داد تا گامی بزرگ رو به جلو در فهمیدنِ این که چرا خواهر سیاره‌ایمان همزادمان نیست برداریم.»
این دو ماموریت با هم به ما کمک خواهند کرد تا بفهمیم چرا ناهید و زمین تا این اندازه ناهمگونند. با آن که هر دو تقریبا هم‌اندازه‌اند و فاصله‌های به نسبت یکسانی هم از خورشید دارند، ولی زمین آبدار و سبز است و ناهید جهنم‌دره‌ای زیست‌ناپذیر. دقیقا روشن نیست که این دو کِی و چگونه ناهمگون شدند، ولی پی بردن به آن می‌تواند در جستجوی دنیاهای زیست‌پذیر فراسوی سامانه‌ی خورشیدی کلیدی باشد.
تامس واگنر، دانشمند برنامه‌ی دیسکاوری ناسا می‌گوید: «مایه‌ی شگفتی‌ست که تا این اندازه کم از ناهید می‌دانیم، ولی پیوند یافته‌های این دو ماموریت به ما درباره‌ی این سیاره، از ابرهای آن در آسمانش گرفته تا آتشفشان‌های روی سطحش، تا درون هسته‌ی آن خواهد گفت. مانند این خواهد بود که دوباره این سیاره را یافته باشیم.»
اکنون که فرآیند گزینش به پایان رسیده، گروه داوینچی پلاس و وریتاس هر یک حدود ۵۰۰ میلیون دلار برای گسترش مفاهیم ماموریت‌های خود دریافت خواهند کرد. این دو در زمان پرتاب، نخستین ماموریت‌های ناسا به ناهید پس از حدود ۴۰ سال خواهند بود.
پل برن از دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی می‌گوید: «وریتاس و داوینچی پلاس پاسخگوی همه‌ی پرسش‌های برجسته‌ی ما درباره‌ی ناهید نخواهند بود، ولی به ما امکان خواهند داد تا گامی بزرگ رو به جلو در فهمیدنِ این که چرا خواهر سیاره‌ایمان همزادمان نیست برداریم.»
این دو ماموریت با هم به ما کمک خواهند کرد تا بفهمیم چرا ناهید و زمین تا این اندازه ناهمگونند. با آن که هر دو تقریبا هم‌اندازه‌اند و فاصله‌های به نسبت یکسانی هم از خورشید دارند، ولی زمین آبدار و سبز است و ناهید جهنم‌دره‌ای زیست‌ناپذیر. دقیقا روشن نیست که این دو کِی و چگونه ناهمگون شدند، ولی پی بردن به آن می‌تواند در جستجوی دنیاهای زیست‌پذیر فراسوی سامانه‌ی خورشیدی کلیدی باشد.
تامس واگنر، دانشمند برنامه‌ی دیسکاوری ناسا می‌گوید: «مایه‌ی شگفتی‌ست که تا این اندازه کم از ناهید می‌دانیم، ولی پیوند یافته‌های این دو ماموریت به ما درباره‌ی این سیاره، از ابرهای آن در آسمانش گرفته تا آتشفشان‌های روی سطحش، تا درون هسته‌ی آن خواهد گفت. مانند این خواهد بود که دوباره این سیاره را یافته باشیم.»
------------------------------------------
منبع: نیوساینتیستبرگردان: یک ستاره در هفت آسمان
تلگرام، توییتر، اینستاگرام و فیسبوک یک ستاره در هفت آسمان:
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky
واژه‌نامه:
solar system - Venus - NASA - Earth - Deep Atmosphere Venus Investigation of Noble gases, Chemistry, and Imaging - DAVINCI+ - planet - tessera - phosphine - Venus Emissivity, Radio Science, InSAR, Topography, and Spectroscopy - VERITAS - SAR - synthetic aperture radar - 3D - volcanism - - Discovery Program - Mars Pathfinder - Dawn - Ceres - Vesta - Kepler space telescope - InSight - Mars lander - Io Volcano Observer - IVO - Trident - Jupiter - moon - Io - Neptune - Paul Byrne - North Carolina State University - sun - Thomas Wagner
منبع: نیوساینتیست
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر