فناوری نوین برای آیندهای شفافتر
![]() |
این تصویر در دو اندازهی بزرگتر: ۴ مگ و ۱۶.۱ مگ |
در این چشمانداز شبانه "تلسکوپ فناوری نوین" (انتیتی، NTT) را در میان آبشارِ کهکشان راه شیری و دامنهی تاریکِ کوهستانی که خانهی رصدخانهی لاسیای شیلی است میبینیم.
این تلسکوپ که بخشی از رصدخانهی جنوبی اروپا (اِسو) است از ۱۹۸۹ تاکنون عکسهایی با جزییات نفیس از آسمان شب گرفته و میگیرد. از میان تازهترین دستاوردهای آن میتوان از اینها نام برد: رصد ادغام دو ستارهی نوترونی؛ نگاهی دقیقتر به ساختار سیارکها؛ بررسی صدها سحابی سیارهنما؛ و حتی پژوهش دربارهی سیارهها در سامانههای ستارهایِ دوردست.
هر چه آینهی اصلی یک تلسکوپ بزرگتر باشد نور بیشتری میتواند دریافت کند. ولی حفظ شکل و پیکرهی درستِ آینههای بزرگتر دشوارتر است. اخترشناسان دریافتهاند که در آینههایی با قطر بیش از ۵ متر، کیفیت تصویر کاهش شدیدی پیدا میکند زیرا نیروی گرانشی که بر آنها وارد میشود، آنها را از ریخت میاندازد (انتیتی ۳.۵ متر قطر دارد و به عنوان یک پروژهی پیشگام برای امکان ساخت تلسکوپهایی با آینههای بزرگتر در نظر گرفته شده است).
اپتیک فعال یا "نورشناسی کُنشگر" (active optics)، یک نوآوری از سوی مهندس اِسو، ریموند ویلسون است و بر پایهی این پنداشت است که یک آینهی اصلیِ نازک و وادیسیپذیر (تغییرشکلپذیر) میتواند با یک سامانهی پشتیبانی اصلی مهار و کنترل شود؛ کار این سامانه اینست که نیروی موردنیاز را برای اصلاحِ این وادیسیهای ناشی از گرانش بر آینه اعمال میکند.
پیشرفتهایی که در نتیجهی این فناوری نوین در اخترشناسیِ روی زمین رخ داده بسیار بزرگ است. اپتیک کنشگر به ویژگی اصلی انتیتی تبدیل شده و این تلسکوپ از آن هنگام توانسته پدیدههای آسمانی را با جزییات خیرهکننده ببیند. اپتیک کنشگرِ این تلسکوپ به زودی بر روی دو تلسکوپ ۱۰ متری و چندتکهی رصدخانهی کک در هاوایی هم به کار رفت. طراحی این تلسکوپ انقلابی بود. امروزه با انجام این چنین فناوریهایی در برخی از بزرگترین تلسکوپهای جهان پیشرفتهایی دارد انجام میشود.
-------------------------------------------
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky
واژهنامه:
منبع: ESO
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر