دمبلی از گاز!

این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر

نخستین نشانه‌ی راهنما درباره‌ی سرنوشتی که انتظار خورشیدمان را می‌کشد، به گونه‌ای ناخواسته در سال ۱۷۶۴ یافته شد.
در آن زمان، شارل مسیه سرگرم گردآوری فهرستی از اجرام با روشنایی افشان و نامتمرکز بود که با دنباله‌دار تفاوت داشته و با آنها اشتباه گرفته نشوند. ۲۷مین جرمی که وی وارد فهرستش کرد و اکنون به نام ام۲۷ یا سحابی دمبل شناخته می‌شود، یک سحابی سیاره‌‌ای (سیاره‌نما) بود، از گونه‌ی سحابی‌هایی که خورشید ما در پایان زندگی‌اش، هنگامی که فرآیند همجوشی هسته‌ای در مرکزش به پایان می‌رسد پدید خواهد آورد.

ام۲۷ یکی از درخشان‌ترین سحابی‌های سیاره‌ای در آسمان است، و آن را می توان با یک دوربین دوچشمی در محدوده‌ی صورت فلکی روباهک تماشا کرد. نور ام۲۷ برای رسیدن به ما، حدود ۱۰۰۰ سال زمان نیاز دارد. در این تصویر، نور این سحابی را در رنگ‌های تابش هیدروژن و اکسیژن می‌بینید.
اکنون دیگر می‌دانیم که تا حدود ۶ میلیارد سال دیگر، خورشیدمان گازهای بیرونی‌اش را پس زده و یک سحابی سیاره‌نما مانند ام۲۷ خواهد ساخت. هسته‌ی رمبیده‌ای که از آن به جا می‌ماند هم تبدیل به یک کوتوله‌ی سفید داغ با تابش پرتو ایکس خواهد شد.

درک و شناخت فیزیک و اهمیت ام۲۷ بسیار سنگین‌تر از دانش سده‌ی ۱۸ میلادی بود. حتی امروز هم رازهای بسیاری درباره‌ی سحابی‌های سیاره‌ای دوقطبی همچون ام۲۷ ناگشوده مانده، از جمله سازوکار فیزیکی‌ای که باعث پس زدن پوسته‌ی گازی بیرونی یک ستاره‌ی کم‌جرم، و پدید آمدن چنین پیکره‌ی پیچیده‌ای می‌شود.

--------------------------------------------

تلگرام، توییتر و فیسبوک یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky

واژه‌نامه:

Sun - Charles Messier - comet - Messier's list - M27 - Dumbbell Nebula - planetary nebula - nebula - nuclear fusion - constellation of the Fox - Vulpecula - binocular - hydrogen - oxygen - bipolar planetary nebula - X-ray - white dwarf

منبع: apod.nasa

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان