نمایش پرورشگاه‌های ستاره‌ای در کهکشان‌های نزدیک
 |
| ردیف بالا، از چپ به رست: ان‌جی‌سی ۱۳۰۰، ان‌جی‌سی ۱۰۸۷، ان‌جی‌سی ۳۶۲۷ و ردیف پایین، از چپ به راست: ان‌جی‌سی ۴۲۵۴، و ان‌جی‌سی ۴۳۰۳. هر یک از این عکس‌ها از پیوند داده‌های تصویری در طول موج‌های گوناگونِ نور درست شده‌اند تا نقشه‌ای از جمعیت‌های ستاره‌ای و گازهای داغ پدید آید. تابش طلایی به طور عمده ابرهایی از گاز یونیده‌ی هیدروژن، اکسیژن و گوگرد را و جایگاه ستارگان نوزاد را نشان می‌دهند. ولی بخش‌های آبی‌فام در پس‌زمینه، جایگاه ستارگانِ اندکی پیرتر را می‌نمایانند. اندازه‌ی بزرگ‌تر |
اخترشناسان می‌دانند که ستاره‌ها در ابرهایی از گاز به دنیا می‌آیند، ولی این که چه چیزی فرآیند ستاره‌زایی را آغاز می‌کند و کهکشان‌ها به عنوان یک ساختار کلی چه نقشی در آن بازی می‌کنند هنوز یک راز است.
برای شناخت این فرآیند، اخترشناسان پنج کهکشان نزدیک (ان‌جی‌سی ۱۰۸۷، ان‌جی‌سی ۱۳۰۰، ان‌جی‌سی ۳۶۲۷، ان‌جی‌سی ۴۲۵۴ و ان‌جی‌سی ۴۳۰۳) را به کمک دستگاه کاوشگر طیفی چند-یگانی (میوز، MUSE) در تلسکوپ بسیار بزرگِ اِسو (وی‌ال‌تی) و نیز آرایه‌ی بزرگ میلیمتری/زیرمیلیمتری آتاکاما (آلما) رصد کرده و مناطق گوناگونِ آنها را که درگیر ستاره‌زایی هستند پویش (اسکن) کردند.
دکتر اریک امسلم، اخترشناس رصدخانه‌ی جنوبی اروپا (اسو) و رهبر رصدهایی که با وی‌ال‌تی انجام شده و بخشی از پروژه‌ی "فیزیک با واگشود زاویه‌ای بالا در کهکشان‌های نزدیک" (فنگز، PHANGS) هستند می‌گوید: «این نخستین بارست که جایگاه‌های جدا از همِ ستاره‌زایی در پهنه‌ی گسترده‌ای از منطقه‌ها و محیط‌ها در دسته‌ای از کهکشان‌ها که نماینده‌ی کهکشان‌هایی از رده‌های گوناگون هستند را می‌بینیم.»
«[در اینها] می‌توانیم به طور مستقیم گازهایی را ببینیم که به ستارگان زندگی می‌دهند، خودِ ستارگان جوان را ببینیم و بیننده‌ی فرگشت آنها در گام‌های گوناگون باشیم.»
دکتر امسلم و همکارانش با بهره‌گیری در ستگاه میوز به ردیابی ستارگان نوزاد و گازهای داغ پیرامونِ آنها پرداختند. این گازها توسط خود این ستارگان داغ و برافروخته شده‌اند و همچون گواهی روشن، فرآیندهای در دست انجامِ ستاره‌زایی را نشان می‌دهند.
هر یک از این عکس‌ها از پیوند داده‌های تصویری در طول موج‌های گوناگونِ نور درست شده‌اند تا نقشه‌ای از جمعیت‌های ستاره‌ای و گازهای داغ پدید آید. تابش طلایی به طور عمده ابرهایی از گاز یونیده‌ی هیدروژن، اکسیژن و گوگرد را و جایگاه ستارگان نوزاد را نشان می‌دهند. ولی بخش‌های آبی‌فام در پس‌زمینه، جایگاه ستارگانِ اندکی پیرتر را می‌نمایانند.
این دانشمندان با پیوند تصویرهای میوز و آلما می‌توانند مناطقی از کهکشان که در آنها ستاره‌زایی جریان دارد و نیز جاهایی که انتظارِ این فرآیند می‌رود بررسی کنند تا بهتر بفهمند چه چیزی آغازگر، تشدیدکننده و یا بازدارنده‌ی پیدایش ستارگان تازه است.
تصویرهای به دست آمده خیره‌کننده‌اند؛ آنها دیدگاهی چشمگیر و رنگارنگ از درون پرورشگاه‌هاای ستاره‌ای در کهکشان‌های همسایه‌مان به ما می‌دهند.» دکتر کاترین کرکل، اخترشناس دانشگاه هایدلبرگ و عضو گروه PHANGS می‌گوید: «رازهای بسیاری هست که می‌خواهیم گره از آنها بگشاییم.»
وی می‌افزاید: «آیا ستارگان در بخش‌های ویژه‌ای از کهکشان میزبانشان بیشتر پدید می‌آیند- و، اگر چنین است، چرا؟ و پس از این که ستارگان به دنیا آمدند، فرگشت آنها چه تاثیری بر پیدایش نسل‌های تازه‌ی ستارگان می‌گذارد؟»
اخترشناسان اکنون به لطف داده‌های میوز و آلما توانایی پاسخ دادن به این پرسش‌ها را خواهند داشت.
دکتر اوا شینرر، اخترشناس بنیاد اخترشناسی ماکس پلانک و پژوهشگر ارشد پروژه‌ی PHANGS می‌گوید: «پروژه‌ی PHANGS شگفت‌انگیزست، واگشودِ (وضوحِ) نقشه‌هایی که [در آن] پدید می‌آوریم برای شناسایی تک به تک ابرهای ستاره‌زا بسنده می‌کند ولی به آن اندازه خوب نیست که به طور دقیق بفهمیم در دل آنها چه می‌گذرد.»
«اکنون تلاش‌های رصدی گروه ما و دیگر گروه‌ها دارد مرزها را در این جهت پیش می‌راند، بنابراین چندین دهه کاوش هیجان‌انگیز را پیشِ رو خواهیم داشت.»
 |
| کهکشان مارپیچی میله‌ای ان‌جی‌سی ۴۳۰۳ که با فاصله‌ی حدود ۵۵ میلیون سال نوری از زمین، در صورت فلکی دوشیزه جای دارد |
 |
| کهکشان مارپیچی ان‌جی‌سی ۴۲۵۴ که با فاصله‌ی حدود ۴۵ میلیون سال نوری از زمین، در صورت قلکی گیسو جای دارد |
 |
| کهکشان مارپیچی ان‌جی‌سی ۳۶۲۷ که با فاصله‌ی حدود ۳۱ میلیون سال نوری از زمین، در صورتی فلکی شیر جای دارد |
 |
| کهکشان مارپیچی ۱۰۸۷ که با فاصله‌ی حدود ۸۰ میلیون سال نوری از زمین، در صورت فلکی نهنگ جای دارد |
 |
| کهکشان مارپیچی میله‌ای ان‌جی‌سی ۱۳۰۰ که با فاصله‌ی حدود ۶۱ میلیون سال نوری از زمین، در صورت فلکی جوی جای دارد |
--------------------------------------------
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky
واژه‌نامه:
منبع: sci-news
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر