کشف سیارکی با سریع‌ترین گردش مداری در منظومه خورشیدی
 |
| برداشت هنری از سارک ۲۰۲۱ پی‌اچ۲۷ درون مدارِ تیر- تصویر در او اندازه‌ی بزرگ و بزرگ‌تر |
سیارک نویافته‌ای به نام "۲۰۲۱ پی‌اچ۲۷" تنها در ۱۱۳ روزِ زمینی یک دور به
گرد خورشید می‌زند و بنابراین می توان آن را سریع‌ترین سیارکِ شناخته شده
در سامانه‌ی خورشیدی نامید. در حقیقت، دوره‌ی مداری این سیارک کوتاه‌ترین
دوره در میان همه‌ی اجرام سامانه‌ی خورشیدی به جز سیاره‌ی تیر است که تنها
۸۸ روز زمان می‌برد تا به گرد ستاره‌مان بچرخد.
ولی ۲۰۲۱ پی‌اچ۲۷ مداری بسیار کشیده‌تر (بیضی‌تر) از سیاره‌ی تیر را می‌پیماید و بنابراین در [بخشی از] مسیرش بسیار به خورشید نزدیک‌تر از تیر می‌شود. این سیارک در نزدیک‌ترین نقطه‌ی مدارش به خورشید، به ۲۰ میلیون کیلومتریِ آن می‌رسد ولی تیر که درونی‌ترین سیاره‌ی سامانه‌مان است، در نزدیک‌ترین نقطه‌ی مدارش به خورشید ۴۷ میلیون کیلومتر از آن فاصله دارد.
گروه یابنده‌ی ۲۰۲۱ پی‌اچ۲ برآورد کرده‌اند که سطح این سیارک در نزدیک‌ترین نقطه‌ی مدارش به خورشید، آنچنان داغ می‌شود که سرب را آب می‌کند- حدود ۵۰۰ درجه‌ی سیلسیوس. همچنین، این فرو رفتن‌ها در چاه گرانشی خورشید بدین معناست که این سیارک بزرگ‌ترین اثرهای نسبیت عام را در میان همه‌ی اجرام سامانه‌ی خورشیدی تجربه می‌کند. این اثرها خود را به شکل لنگش‌های اندکی در مدار بیضی ۲۰۲۱ پی‌اچ۲۷ نشان می‌دهند، چیزی که این گروه خود دیده است.
با این همه، این مدار در درازمدت پایدار نیست. به گفته‌ی این دانشمندان، ۲۰۲۱ پی‌اچ۲۷ به احتمال بسیار تا چند میلیون سال دیگر به خورشید، تیر و یا ناهید برخورد خواهد کرد، البته اگر پیش از آن در اثر برهم‌کنش‌های گرانشی از مسیر کنونی‌اش بیرون نیفتاده باشد.
سیارک ۲۰۲۱ پی‌اچ۲۷ نخستین بار در ۱۳ اوت (۲۰۲۱) توسط اخترشناسانی که با "دوربین انرژی تاریک" (دی‌ئی‌سی) کار می‌کردند دیده شد. دی‌ئی‌سی یک دستگاه نیرومند چندمنظوره در تلسکوپ ۴ متری ویکتور ام بلانکو در رصدخانه‌ی میان‌آمریکایی سرو تولولو در شیلی است.
 |
| تصویری که سیارک ۲۰۲۱ پی‌اچ۲۷ به کمک آن یافته شد. این سیارک در این تصویر پیوندی به رنگ‌های آبی و سرخ در دو زمانِ تصویربرداری در شب ۱۳ اوت ۲۰۲۱ دیده می‌شود- فاصله‌ی دو تصویر از هم تنها ۳ دقیقه بوده- تصویر بدون نوشته- تصویر بزرگ‌تر |
این گروه توانستند در چند روز پس از یافته شدن این سیارک مدار آن را تعیین کنند؛ آنها این کار را به کمک رصدهای بیشتر با دی‌ئی‌سی و تلسکوپ ماژلان در رصدخانه‌ی لاس کامپاناس شیلی، همچنین دستگاه‌های کوچک‌تر در شیلی و آفریقای جنوبی که توسط رصدخانه‌ی لاس کومبرس گردانده می‌شوند انجام دادند.
اعضای این گروه می‌گویند فشار ۲۰۲۱ پی‌اچ۲۷ باعث شد برخی از رصدهای برنامه‌ریزی شده با این ابزارها به تعویق بیفتد، ولی این درنگ ارزشش را داشت.
رهبر گروه یابنده، اسکات شپرد که اخترشناس بنیاد دانش کارنگی در واشنگتن دی.سی. است می‌گوید: «اگرچه زمانِ [کار با] تلسکوپ برای اخترشناسان بسیار ارزشمند است، ولی سرشت بین‌المللی و عشق به ناشناخته‌ها اخترشناسان را بسیار علاقمند به این می‌کند تا برای دنبال کردن یافته‌های تازه و شگفت‌انگیزی مانند این، کارهای علمی و رصدهای خود را کنار بگذارند.»
به برآورد شپرد و همکارانش، پهنای ۲۰۲۱ پی‌اچ۲۷ به حدود ۱ کیلومتر می‌رسد. خاستگاه احتمالی این سنگ فضایی کمربند اصلی سیارک‌ها میان بهرام و مشتری بوده و سپس در اثر برهم‌کنش‌های گرانشی با یک یا چند سیاره، به بخش درونی سامانه‌ی خورشیدی پرتاب شده.
ولی مسیر مداریِ ۲۰۲۱ پی‌اچ۲۷ به اندازه‌ی ۳۲ درجه نسبت به صفحه‌ی سامانه‌ی خورشیدی کج است (انحراف دارد). چنین کجیِ بزرگی نشان می‌دهد که احتمالا این جرم نه یک سیارک از کمربند سیارک‌ها، بلکه یک دنباله‌دارِ مُرده و سوخته است که در بخش بیرونی سامانه‌ی خورشید به دنیا آمده بوده و سپس با گذشتن از کنار بهرام، زمین و یا یک سیاره‌ی سنگی دیگر وارد مدار درونی‌تری شده و در آن به دام افتاده است.
رصدهای بیشتر می‌توانند به گره‌گشایی از این راز کمک کنند، ولی شپارد و
دیگر اخترشناسان برای گردآوری داده‌های بیشتر باید چند ماه منتظر بمانند.
۲۰۲۱ پی‌اچ۲۷ اکنون از دیدگاه ما، در آن سوی خورشید است و به گفته‌ی اعضای
گروه یابنده، تا اوایل ۲۰۲۲ پدیدار نمی‌شود.
 |
| چشم‌اندازی از بالای صفحه‌ی سامانه‌ی خورشیدی که جایگاه سیاره‌ها و سیارک ۲۰۲۱ پی‌اچ۲۷ در شبِ یافته شدن (۱۳ اوت ۲۰۲۱) نشان می‌دهد- تصویر در دو اندازه‌ی بزرگ و بزرگ‌تر |
--------------------------------------------
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky
واژه‌نامه:
منبع: اسپیس دات کام
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر