شناسایی رده تازه‌ای از سیاره‌های فراخورشیدی: دنیاهای "هایشن"
* سیاره‌های هایشن یا هایسیَن* (Hycean) تا ۲.۵ برابر بزرگ‌تر از زمین هستند، با اقیانوس‌هایی از آب مایع و جوهایی سرشار از هیدروژن.
بر پایه‌ی پژوهشی تازه، جستجو برای یافتن زندگی بیگانه باید افق‌های خود را کمی بگسترد.
شکارچیان بیگانه‌ها تاکنون بیشتر روی سیاره‌های زمین‌سان تمرکز می‌کرده‌اند- که خوب، جایی منطقی برای آغاز است- با توجه به این که دنیای سنگی و پوشیده از آبِ خودمان تنها دنیای میزبان زندگی است که می‌شناسیم. ولی جهان هستی پر است از سیاره‌هایی با گوناگونیِ بسیار که برخی از آنها با این که کاملا همانند زمین نیستند، شاید بتوانند زیست‌پذیر باشند.
 |
| برداشت هنری از دریاهای یک فراسیاره‌ی احتمالا زیست‌پذیر از گونه‌ی "هایشن" |
در این پژوهش تازه، دانشمندان یک رده از چنین سیاره‌هایی را شناسایی کرده‌اند: رده‌ی سیاره‌های "هایشِن" که تا ۲.۵ برابر بزرگ‌تر از زمینند و اقیانوس‌هایی غول‌پیکر از آب مایع و هوایی سرشار از هیدروژن دارند. به گفته‌ی این پژوهشگران، سیاره‌های هایشن به نظر می‌رسد در کهکشان راه شیری بی‌اندازه فراوان باشند. و آنها می‌توانند میزبان جانداران ذره‌بینی همانند "سختی‌دوست‌ها"یی باشند که در برخی از خشن‌ترین محیط‌های زمین رشد می‌کنند.
نیکو مادوسودان، رهبر این پژوهش از بنیاد اخترشناسی در دانشگاه کمبریج انگلستان می‌گوید: «سیاره‌های هایشن یک راه به کلی تازه را در جستجوی زندگی در هر جایی می‌گشایند.»
سیاره‌های هایشن از نظر اندازه همانند "ابرزمین‌ها"ی سنگی و "ریز-نپتون‌ها"ی گازی هستند، دو تا از رایج‌ترین فراسیاره‌ها در کهکشان. ولی به نوشته‌ی این پژوهشگران، هایشن‌ها با داشتن چگالی‌هایی میان ابرزمین‌ها و ریزنپتون‌ها گونه‌ای ویژه (متمایز) هستند. پژوهشنامه‌ی این دانشمندان روز چهارشنیه، ۲۵ اوت در شماره‌ی برخطِ نشریه‌ی آستروفیزیکال جورنال منتشر شده است.
هایشن‌ها همچنین بسیار گوناگونند. برخی به اندازه‌ای به سیاره‌شان نزدیکند که دچار قفل کشندی شده و همیشه یک نیمه‌ی روزِ داغ و سوزان و یک نیمه‌ی شب با تاریکی جاودانی دارند. و برخی از آنها هم بسیار از ستاره‌شان دورند و نور بسیار اندکی از آن دریافت می‌کنند. ولی پژوهشگران تاکید می‌کنند که زندگی می‌تواند حتی در چنین هایشن‌های افراطی‌ای هم وجود داشته باشد- برای نمونه، در آب‌های سمتِ شبِ آنهایی که در قفل کشندی گرفتارند.
آنجالی پی‌یت، نویسنده‌ی همکار این پژوهش، او هم از دانشگاه کمبریج می‌گوید: «هیجان‌انگیز است که شرایط زیست‌پذیری بتواند روی سیاره‌هایی تا این اندازه متفاوت با زمین وجود داشته باشد.»
افزون بر این، هایشن‌ها به نظر می‌رسد جاهایی خوب برای جستجوی گازهای "رد پای زبستی" احتمالی مانند اکسیژن و متان باشند.
این پژوهشگران نوشته‌اند: «ما دریافتیم که شعاع‌های بزرگ‌تر و دماهای بالاتری که برای سیاره‌های هایشن پذیرفتنی است، امکان ردیابیِ این نشانگرهای زیستی را در جو آنها ساده‌تر از سیاره‌های سنگی می‌کند.»
و شکار زندگیِ هایشنی می‌تواند به زودی آغاز شود. مادوسودان و همکارانش شماری از سیاره‌های هایشن را شناسایی کردند که جَوِشان می‌تواند توسط نسل آینده‌ی رصدخانه‌ها، مانند تلسکوپ ۹.۸ میلیارد دلاری جیمز وب ناسا که بر پایه‌ی برنامه، اواخر امسال پرتاب خواهد شد موشکافی شود. این هدف‌های احتمالی به گرد ستارگان کوچک و کم‌نورِ کوتوله‌ی سرخ در فاصله‌های میان ۳۵ و ۱۵۰ سال نوری زمین می‌چرخند.
مادوسودان می‌گوید: «شناسایی یک رد پای زیستی می‌تواند شناخت ما از زندگی در کیهان را دگرگون کند.»«ما باید درباره‌ی جایی که انتظارِ یافتنِ زندگی در آن را داریم و این که آن زندگی از چه گونه می‌تواند باشد دید بازی داشته باشیم، چرا که طبیعت اغلب از راه‌هایی که فکرشان را هم نمی‌شود کرد ما را شگفت‌زده می‌کند.»
--------------------------------------------
پانویس:
*) واژه‌ی Hycean به احتمال بسیار از پیوند دو واژه‌ی هایدروجن (هیدروژن) و اُشِن (اقیانوس) پدید آمده و بنابراین می‌تواند به شکل "هایشِن" خوانده شود، هر چند که می‌توان آن را "هایسیَن" هم خواند.
--------------------------------------------
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky
واژه‌نامه:
منبع: اسپیس دات کام
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر