دریاچه باستانی مریخ شاید در حقیقت چند آبگیر کوچک بوده باشد

پژوهش‌ها نشان می‌دهند دهانه‌ی گیل در سیاره‌ی بهرام که میزبان خودروی کنجکاوی ناسا است، در گذشته‌ی دور به جای یک دریاچه‌ی بزرگ، جایگاه چند دریاچه‌ی کوچک بوده است. نشانِ "ستاره" جایی که خودروی کنجکاوی فرود آمد را نشان می‌دهد

دریاچه‌ی باستانیِ ادعا شده در سیاره‌ی بهرام (مریخ) شاید بسیار کوچک‌تر از چیزی که پژوهشگران می‌پنداشتند بوده باشد. خودروی کنجکاوی ناسا بیش ار هشت سال است که سرگرم کاوش دهانه‌ی گیل است و اگرچه دیده‌های آغازین نشان می‌دادند که احتمالا سرتاسر این دهانه پر از آب بوده، ولی از یک بررسی تازه چنین برمی‌آید که این دهانه تنها دارای رشته‌ای از آبگیرها بوده است.

بررسی‌هایی که پیش از این روی داده‌های خودروی کنجکاوی انجام می‌شدند برای بررسی چگونگیِ هوازدگیِ سنگ‌ها در گذر زمان به شدت بر سنجشی به نام"نمایه‌ی شیمیایی دگرگونی" تکیه داشتند. جوزف میخالسکی از دانشگاه هنگ کنگ به همراه همکارانش نشان دادند که چون این سنجش برای کاربرد در سیاره‌ی زمین طراحی شده بوده، شاید برای آب و هوای خشن بهرام معتبر نباشد.

آنها در عوض به بررسیِ انباشتِ (غلظتِ) ترکیب‌های گوناگونی پرداختند که انتظار می‌رود با گذشت زمان، در اثر گونه‌های دیگری از هوازدگی دگرگون شوند. آنها دریافتند که برخی از لایه‌های سنگی که کنجکاوی بررسی کرده واقعا در زمانی از گذشته با آب برهم‌کنش داشته‌اند، ولی بیشتر لایه‌ها به احتمال بسیار بیرون از آب پدید آمده‌اند.

میخالسکی می‌گوید: «از بیش از صدها متر لایه، به نظرمی‌رسد تنها لایه‌هایی که آشکارا "دریاچه‌ای" هستند [در دریاچه شکل گرفته‌اند] چند متر پایین‌تر هستند.»«از میان سنگ‌هایی که خودرو دیده ...درصدی که آشکارا دریاچه‌ای است چیزی حدود ۱ درصد است.»

این سنگ‌ها عمدتا در چند میترِ پایینیِ ته‌نشست‌ها در دهانه بودند، چیزی که نشان می‌دهد این دریاچه اصلا به آن گستردگی یا ژرفایی  که فکر می‌کردیم نبوده. میخالسکی می‌گوید: «در کف دهانه‌ی گیل به احتمال بسیار یک دریاچه‌ی کوچک بوده یا به احتمال بیشتر رشته‌ای از دریاچه‌های کوچک، ولی این دریاچه‌ها آبگیرهایی کم‌ژرفا بوده‌اند.»

سنگ‌هایی که در آب ساخته نشده‌اند به نظر می‌رسد آذرین (آتشفشانی) باشند، بنابراین به گفته‌ی میخالسکی، این سنگ‌ها احتمالا پس از آن که آب‌های دهانه‌ی گیل خشک شده بوده از خاکسترِ فوران‌های آتشفشانی پدید آمده باشند. مشاهدات کاوشگرهای دیگرِ بهرام نشان داده‌اند که این ته‌نشست‌ها توسط باد نهشته شده‌اند نه آب، پس این شاید بتواند این ناهمخوانی را حل کند.

یافته‌های این دانشمندان در نشریه‌ی ساینس ادونسز منتشر شده است.

 سلامی از سیاره سرخ! کنجکاوی تازه‌ترین "سلفی" خود را با پوزخندی به زمین فرستاده- درباره‌ی این عکس اینجا بخوانید

--------------------------------------------

تلگرام، توییتر و فیسبوک یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky

واژه‌نامه:

Mars - NASA - Curiosity rover - Gale crater - lake -  chemical index of alteration - weathering - Joseph Michalski - University of Hong Kong - Earth - lacustrine - volcanic - sediment - Science Advances

منبع:نیوساینتیت
برگردان: یک ستاره در هفت آسمان

0 دیدگاه شما:

Blogger template 'Browniac' by Ourblogtemplates.com 2008

بالای صفحه