امسال "رشته برساوشی" را دیدید؟
۲۸ سال پیش، بارش شهابی برساوشی یک ماهواره را کُشت!
در روز ۱۱ اوت ۱۹۹۳، یک شهاب‌واره‌ی برساوشی به ماهواره‌ی مخابراتی "المپوس-۱" کوبیده شد و آن را به چرخش انداخت. این فضاپیمای ۸۵۰ میلیون دلاری پس از پایان یافتن سوختش در تلاش برای مهار دوباره، از بین رفت. بسیاری از پژوهشگران نوار انبوه و فشرده‌ای از غبارهای دنباله‌دار را که اکنون به نام "رشته‌ی برساوشی" (Perseid Filament) شناخته می‌شود مقصر این نابودی می‌دانند.
رشته‌ی برساوشی در هفته‌ی گذشته هم برگشته بود- شاید!
 |
| یورش رهاب‌هایرسساوشی در ۱۴ اوت ۲۰۲۱ از چشم دوربین ای‌ام‌اس۴۲ی اخترشناسان آماتور سدار در آیوا- تصویر بزرگ‌تر- تصویرهای بیشتر |
در ۱۴ اوت ۲۰۲۱، آسمان شبانه بر فراز آمریکای شمالی انباشته از شهاب شد. پی. مارتین از اتاوای کانادا این گزارش را داد: «چندین شهاب برساوشی در هر دقیقه با خروش‌های (طغیان‌های) بسیار، گاهی ۳ یا ۴ در هر ثانیه.» در سن دیه‌گو، رابرت لنسفورد از "سازمان بین‌المللی شهاب" هم بیننده‌ی رگباری آتشین با ۲ تا ۳ شهاب در یک زمان بود. وی می‌گوید: «باعث شد بفهمم که چیزی نامعمول دارد رخ می‌دهد.»«به ویژه چیزی بیش از حدِ بیشینه‌ی پیش‌بینی شده»
این که بگوییم اخترشناسان شگفت‌زده شدند، دست کم گرفتن رویداد است. بارش برساوشی امسال در شب پیش از این رویداد به اوج خود رسیده بود و بیشتر رصدگران دیگر دست از رصد کشیده بودند. خوشبختانه شبکه‌ای از دوربین‌های خودکار که توسط "اخترشناسان آماتور سدار" در آیووا گردانده می‌شود این نمایش آسمانی را به تصویر کشید. این دوربین‌ها در درازنای شب بیش از ۱۰۰۰ شهاب را ثبت کردند.
پیتر جنیسکنس، اخترشناس بنیاد ستی و مرکز پژوهشی ایمز ناسا بر این باور است که این می‌توانسته همان "رشته‌ی برساوشی" بوده باشد. وی می‌گوید: «من اینجور فکر می‌کنم. پهنای این رگبار شهابی همانند رشته‌ی برساوشی از بارش پیشین است که بازگشته.»
رشته‌ی برساوشی نواری از غبار درون منطقه‌ی آواریِ گسترده‌ترِ برساوشی است. دنباله‌دار ۱۰۹پی/سویفت-تاتل مواد خام این دنباله‌ی آواری را فراهم می‌کند. این دنباله‌دار در گردش مداری ۱۳۳ ساله‌اش به گرد خورشید این آوارها را در مسیرش می‌ریزد. با گذشت زمان، بیشتر غبارهای سویفت-تاتل در اثر گرانش مشتری به هم می‌ریزد و به درون ابرِ افشانی که هر سال به عنوان بارش شهابی برساوشی می‌بینیم پخش می‌شوند. ولی یک بخشی در مدار دنباله‌دار هست که با مشتری در "بازآوایی مداری" (رزنانس مداری) است و غبارها در آن می‌توانند به جای پراکنده شدن، انباشته شوند. این همان "رشته‌ی برساوشی" است.
پیش بینی کنندگان هنوز نمی‌توانند زمان بارگشت رشته‌ی برساوشی را پیش‌بینی کنند. این رشته در چند سال پیاپی پیرامون ۱۹۹۳ آمد و شاید در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۲۰ هم اندکی زمین را خراشیده باشد. هیچ کس یک برخورد سرراست در ۲۰۲۱ را پیش‌بینی نمی‌کرد.
این بی‌قطعیتی این پرسش را پیش می‌آورد: آیا این واقعا رشته[ی برساوشی] بود؟ هنوز روشن نیست. این شاید یک نوارِ به کلی تازه‌ای از غبارهای برساوشی بوده. هر چه باشد، پژوهشگران چشم‌انتظارِ سال آینده‌اند تا ببینند آیا برمی‌گردد یا نه. و شاید پس از پایان گرفتنِ اوجِ بارش، باز هم از تماشا دست برندارند [چون ممکن است مانند امسال شود که این رشته یک شب "پس از" اوج بارش از راه رسید-م].
--------------------------------------------
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky
واژه‌نامه:
منبع:اسپیس‌ودر
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر