محیط میانستارهای راه شیری همگن نیست
![]() |
جایگاه ستارگان مشاهده شده از ردههای او و بی در صفحهی کهکشانی |
اخترشناسان با کمک تلسکوپ فضایی هابل میزانِ فلزیگی یا فلزینگیِ محیط خنثای میانستارهای در جهتهای رو به ۲۵ ستارهی درخشانِ در کهکشان راه شیری را اندازه گرفتهاند.
محیط میانستارهای -فضای میان ستارگان- از گازهایی با دماها و چگالیهای گوناگون و ذرات غبار تشکیل شده.
محیط خنثای میانستارهای بیشتر دربردارندهی هیدروژن خنثا است و درصدهای یونش آن به ۸ درصد میرسد. انباشت (غلظت) عنصرهای شیمیاییِ سنگینتر از هلیوم -چیزی که "فلزیگی" خوانده میشود- مرتبههای بزرگی گوناگونی در ستارگان راه شیری دارد، زیرا هر یک از آنها در زمانهای گوناگونی ساخته شدهاند.
با این همه، پنداشت بر اینست که گازهای فضای همسایگی خورشید به خوبی در هم آمیخته شده و دارای سطح شیمیایی پُرمایهای همانند جو خورشید باشد، چیزی که فلزیگی خورشیدی خوانده میشود.
دکتر پاتریک پتیژان، اخترشناس نهاد اخترفیزیک پاریس در دانشگاه سوربن میگوید: «تا به امروز، مدلهای نظری بر این گمان بودند که محیط خنثای میانستارهای به گونهای همگن آمیخته شده و در همه جای کهکشان به همنهش خورشیدی رسیده است، با اندکی افزایشِ فلزیگی در مرکز کهکشان، جایی که ستارگان پُرشمارترند.»«ما میخواستیم این را به کمک طیفنگار فرابنفش هابل با جزییات ببینیم.»
دکتر پتیژان و همکارانش با بهره از طیفنگار تصویربرداری تلسکوپ فضایی هابل (استیآیاس) طیفهای فرابنفش-نزدیکی از O۲۵ ستارهی درخشان ردههای O و B در راه شیری به دست آورده و بررسی کردند. آنها گوناگونیهای بسیاری در فلزیگی تا ضریب ۱۰ (با میانگین ۵۵ درصد فلزیگی خورشید) دیدند، از جمله مناطق بسیاری را دیدند با فلزیگی پایین، تا حدود ۱۷ درصد فلزیگی خورشیدی و شاید کمتر از آن.
به پیشنهاد این دانشمندان، گازهای بکر و دست نخوردهای که به شکل ابرهای پرسرعت به درون قرص راه شیری سرازیر میشوند میتوانند این ناهمگنیِ شیمیایی دیده شده در سنجههای (مقیاسهای) دهها سال نوری را پدید بیاورند. آنها فکر میکنند این گاز کم-فلز به گونهی کارآمدی در محیط میانستارهای آمیخته نمیشود.
دکتر ینس-کریستن کروگر، اخترشناس بخش اخترشناسی دانشگاه ژنو میگوید: «این کشف نقشی کلیدی در طراحی مدلهای نظری برای پیدایش و فرگشت کهکشانها بازی میکند.»«از این پس، ما باید شبیهسازیهایمان را با افزایش واگشود (وضوح) بپالاییم (تصحیح کنیم) تا بتوانیم این گوناگونیِ فلزیگی در جاهای گوناگون راه شیری را هم در نظر بگیریم.»
این دانشمندان یافتههای خود را در نشریهی نیچر منتشر کردهاند.
-------------------------------------------------
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky
واژهنامه:
منبع: اسپیس دات کام
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر