سدی شگفت‌انگیز جلوی ورود پرتوهای کیهانی به مرکز کهکشان را می‌گیرد
* چگالی پرتوهای کیهانی مرکز کهکشان راه شیری به گونه‌ی نامنتظره‌ای کمتر از دیگر بخش‌های کهکشان است، یعنی آنها به گونه‌ای بیرون از این بخش نگه داشته شده‌اند.
 |
| این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر |
چیزی جلوی ورود پرتوهای کیهانی به مرکز کهکشانمان را گرفته. راه شیری انباشته از دریایی از ذرات پرانرژی است که توسط ابرنواخترها و دیگر اجرام پرانرژی اخترفیزیکی به بیرون پرتاب می‌شوند، ولی به نظر می‌رسد راهِ ورودِ این گستره‌ی پرتوهای کیهانی به مرکزی‌ترین بخش کهکشان به گونه‌ای نامنتظره بسته شده.
شایوئن هوانگ از آکادمی علوم چین به همراه همکارانش به بررسی داده‌های تلسکوپ فضایی پرتو گامای فرمی از پراکندگیِ پرتوهای کیهانی نزدیک مرکز کهکشانی پرداختند. آنها دریافتند که اگرچه چگالی پرتوهای کیهانی در بخش‌های بیرون از مرکز کهکشان به نسبت ثابت است، ولی این چگالی در "منطقه‌ی مولکولی مرکزی" سی‌ام‌زی، CMZ)، نزدیک‌ترین ناحیه به مرکز راه شیری، به شدت اُفت می‌کند.
این بدان معناست که چیزی دریای پرتوهای کیهانی را از ناحیه‌ی سی‌ام‌زی بیرون نگه داشته. هوانگ می‌گوید: «اگر سدی در کار نباشد، جزءِ دریای پرتوهای کیهانی باید در منطقه‌ی سی‌ام‌زی هم وجود داشته باشد.»«ولی داده‌ها نشان می‌دهند که درست برعکس است و یک سدی باید در کار باشد.»
بیشتر پرتوهای کیهانی ذراتِ باردارند، پس یک میدان مغناطیسیِ به اندازه‌ی کافی نیرومند می‌تواند مسیر آنها را تغییر دهد. هوانگ می‌گوید: «به احتمال بسیار، میدان‌های مغناطیسی نیرومندتری در سی‌ام‌زی نسبت به بیرون از آن وجود دارد که می‌توانند جلوی پرتوهای کیهانی را برای نفوذ به سی‌ام‌زی بگیرند.»«همچنین، آنجا می‌تواند بادهایی مغناطیده بوَزَد که از فعالیت ابرسیاهچاله‌ی مرکزی کهکشان (کمان-ای*) سرچشمه می‌گیرند، این هم می‌تواند به جلوگیری از ورود پرتوهای کیهانی به درون سی‌ام‌زی کمک کند.»
این همانند فرآیندیست که در سامانه‌ی خورشیدیِ خودمان رخ می‌دهد و در آن، بادِ مغناطیده‌ی خورشیدی و نیز میدان‌های مغناطیسیِ به نسبت نیرومندِ درون سامانه جلوی پرتوهای کیهانیِ به نسبت کم‌انرژی را می‌گیرند و از سامانه دور می‌کنند.
پژوهشگران می‌گویند این پدیده همچنین می‌تواند در سنجه‌هایی (مقیاس‌هایی) از این هم بزرگ‌تر رخ دهد و جلوی هر پرتوی کیهانیِ فراکهکشانی‌ای را که می‌کوشد به درونِ راه شیری بیاید بگیرد.
پژوهشنامه‌ی این دانشمندان در نشریه‌ی نیچر کامیونیکیشنز منتشر شده است.
-------------------------------------------------
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky
واژه‌نامه:
منبع: نیوساینتیست
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر