یک ستاره در هفت آسمان: نامدارترین خوشه ستاره‌ای در آسمان

آیا تاکنون خوشه‌ی ستارگان پروین را دیده‌اید؟

حتی اگر آن را دیده باشید، احتمالا تا این اندازه پُرگرد و غبار ندیده‌اید.

ستارگان پرنور خوشه‌ی پروین که نامدارترین خوشه‌ی ستاره‌ای در آسمان سیاره‌ی زمین است را بدون هیچ ابزاری، حتی در دل آسمانِ آلوده به نورِ یک شهر نیز می‌توان دید. ولی اگر از جایی تاریک، عکسی با نوردهی بلند از آن گرفته شود، ابر گرد و غباری که ستارگانش را در بر گرفته نیز به خوبی آشکار خواهد شد (عکس دوم را ببینید که بابک تفرشی در کوهستان هیمالیا گرفته).

نمایی که اینجا (تصویر بالا) می‌بینید از فلوریدای آمریکا گرفته شده و گستره‌ای از آسمان به پهنای چند برابر قرص کامل ماه را می‌پوشاند.

خوشه‌ی پروین که با نام‌های هفت خواهران و ام۴۵ نیز شناخته می‌شود [همچنین با نام "عِقد ثریا" در ادبیات کلاسیک فارسی-م]، حدود ۴۰۰ سال نوری از زمین دور است و در صورت فلکی گاو (ثور) دیده می‌شود.

درباره‌ی خوشه‌ی پروین افسانه‌ای با برداشت امروزی هست که می‌گوید از زمان نامگذاری آن، یکی از درخشان‌ترین ستارگانش کم‌نور و ناپدید شده و از همین رو تنها شش ستاره‌ی آن را می‌توان با چشم نامسلح دید. ولی واقعیت اینست که شماری از ستارگان این خوشه که عملا دیده می‌شوند، بسته به تاریکی آسمان پیرامون و نیز وضوح و پاکیزگی چشم‌انداز بیننده، می‌تواند از هفت تا بیشتر یا کمتر باشد.