مشاهده یک فوران سهمگین و رکوردشکن پلاسما از یک ستاره جوان
 |
| برداشت هنری از فوران تاجی ستاره‌ی ئی‌کی اژدها و دو سسیاره‌ی پنداشتی که به گرد آن می‌گردند |
فوران تاجی سهمگینی در ستاره‌ی "ئی‌کی اژدها" (EK Draconis) دیده شده که ۱۰ برابر بزرگ‌تر از هر آنچه تاکنون در خورشیدمان دیده‌ایم بوده است.
اخترشناسان فوران ابر غول‌پیکری از پلاسما را دیده‌اند که از سطح یک ستاره‌ی خورشیدسانِ جوان بیرون می‌زند. این رویداد که به نام "فوران تاجی" (سی‌ام‌ئی) شناخته می‌شود، بزرگ‌تر از هر نمونه‌ی ثبت شده‌ای بوده که تاکنون در این رده از ستارگان دیده شده. و پژوهشگران امیدوارند این رویداد بتواند شناخت ما را از این که چنین رویدادهایی در گذشته چه اثری می‌توانسته‌اند بر سامانه‌ی خورشیدی گذاشته باشند بهبود ببخشد.
فوران‌های تاجی معولا در پی شراره‌های ستاره‌ای رخ می‌دهند -رویدادهایی که در خورشید به نام شراره‌ی خورشیدی شناخته می‌شوند. شراره‌ها انفجارهای نیرومندی از پرتوهای الکترومغناطیسی هستند که از جوِ (تاجِ) یک ستاره آزاد می‌شوند. فوران‌های تاجی خورشید پدیدآوردنده‌ی شفق‌های قطبی چشمگیری هستند که روی زمین دیده می‌شوند.
دیدن فوران تاجی در ستارگان دیگر [به جز خورشید] کمیاب اسست زیرا آنها کم‌نورند و از همین رو دیدنشان دشوار است. ولی اکنون، یوتا نوتسو از دانشگاه کلرادو بولدر و همکارانش به شواهدی از یک فوران تاجی در یک ستاره‌ی جوان دست یافته‌اند که از هر آنچه تاکنون دیده‌ایم نیرومندتر بوده است.
 |
| انفجار بزرگی که در ۳۱ اوت ۲۰۱۲ در خورشید رخ داد و به یک فوران تاجی در آن انجامید- این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر |
آنها به کمک ماهواره‌ی پیمایش فراسیاره‌های گذران (تس) و تلسکوپ سه‌مه (Seimei) در ژاپن، به دیدبانیِ فعالیت یک ستاره به نام ئی‌کی اژدها در بازه‌ی زمانی ژانویه و آوریل ۲۰۲۰ پرداختند. این ستاره با سنی میان ۵۰ و ۱۲۵ میلیون سال، ۱۱۱ سال نوری از زمین فاصله دارد.
این گروه در ۵ آوریل ۲۰۲۰ یک اَبَرشراره (شراره‌ی بسیار بزرگ) را دیدند که از سطح ئی‌کی اژدها به بیرون فوران کرد. به زودی در پی این ابرشراره، حجم غول‌آسایی از پلاسما با سرعت ۵۱۰ کیلومتر بر ثانیه از ستاره آزاد شد که به باور پژوهشگران، به احتمال بسیار گام‌های آغازین یک فوران تاجی بوده است.
آنها جرم این توده‌ی پلاسما را ۱۰ برابر بیشتر از بزرگ‌ترین فوران تاجی‌ای که تاکنون از خورشید دیده‌ایم برآورد کردند. نوتسو می‌گوید: «این بزرگ‌ترین رویدادی‌ست که تاکنون از یک ستاره‌ی خورشیدسان دیده‌ایم.»
به گفته‌ی نوتسو، گمان می‌رود ابرشراره‌ها و فوران‌های تاجی غول‌آسا هر چند هزار سال یک بار در خورشید ما رخ می‌دهند. در گذشته، فوران‌های تاجی خورشید باعث آسیب رساندن به شبکه‌های برق و آشفتگی در ارتباط‌های رادیویی شده. نوتو می‌گوید اگر ویدادهایی در اندازه‌های آنچه در ئی‌کی اژدها دیده‌ایم برای ما هم رخ دهد، آسیب‌رسانی به زیرساخت‌هایمان از این هم بدتر و ویگرانگرتر خواهد بود.
پژوهشنامه‌ی این دانشمندان در نشریه‌ی نیچر آسترونومی منتشر شده است.
 |
| فوران تاج خورشیدی در پی یک شراره‌ی نیرومند در ژوییه‌ی ۲۰۱۲- این یک پویانمایی به بزرگی ۱.۲۵ مگ است |
--------------------------------------------------
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky
واژه‌نامه:
منبع: نیوساینتیست
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر