انبوهی از "یخ آب" زیر سطح استوای مریخ یافته شد

نمایی از شکاف یا کَرزِ کندور که از داده‌های به دست آمده از ماهواره‌ی مارس اکسپرس در سال ۲۰۰۶ پدید آمده. این کرز بخشی از دروه‌وار مارینر، نزدیک منطقه‌ی آشفتگی کندور است

یافته‌های پیشین درباره‌ی آب در سیاره‌ی بهرام (مریخ) محدود به قطب‌های سیاره یا ژرفای زیر سطح آن می‌شدند، ولی اکنون ته‌نشست‌های (رسوب‌های) آبی نزدیک سطح در استوای سیاره دیده شده که فضانوردان آینده می‌توانند به آسانی به آنها دسترسی داشته باشند.

یک منطقه در سامانه‌ی ژرف‌دره‌های دره‌وارِ مارینر (که یکی از بزرگ‌ترین نمونه‌ها در سامانه‌ی خورشیدی است) دربردارنده‌ی میزان هنگفتی آب است که درست زیر سطحِ آن به دام افتاده و توانِ این را دارد که فضانوردان از آن بهره بگیرند.

این نخستین بار نیست که پژوهشگران آب روی بهرام می‌بینند، ولی یافته‌های پیشین بیشتر انباشته در قطب‌ها یا ژرفای زیر سطح بودند نه این که در استوا و به نسبت دسترس‌پذیر باشند.

ایگور میتروفانوف از بنیاد پژوهش‌های فضایی روسیه در مسکو به همراه همکارانش از داده‌های فضاپیمای اروپاییِ "مدارگرد گازهای ناچیز" (تی‌جی‌او) که در سال ۲۰۱۶ به بهرام رسیده بود بهره گرفتند تا هیدروژنِ به گونه‌ی نامعمولی فراوان را در یک مترِ بالایی سطح بهرام ببینند.

این پژوهشگران از دستگاه "آشکارساز نوترونی اپی‌گرمایی با واگشود بالا" (FREND) در کاوشگر تی‌جی‌او برای ردیابی تغییرات در سطحِ گسیلشِ نوترون در سطح بهرام کمک گرفتند و یک کاهشِ نوترون را در منطقه‌ی آشفتگیِ کندور نزدیک شکاف یا "کَرز کندور"، در مرکز دره‌وار مارینر مشاهده کردند که نشان‌دهنده‌ی میزان هنگفتی هیدروژن بود و نشان می‌داد که موادِ زیر سطحِ آنجا دربردارنده‌ی حدود ۴۰ درصد آب است.

دره‌وار مارینر، زخمی بر چهره ی بهرام

اگرچه این دانشمندان نمی‌توانستند بگویند این هیدروژن عمدتا در شکل آب است یا این که درونِ کانی‌های هیدراته به دام افتاده، ولی بالا بودنِ نامعمولِ درصدِ هیدروژن نشان می‌دهد که دستکم بخشی از آن در یخِ آب است.

کالین ویلسون، دانشمند برنامه‌ی تی‌جی‌او در سازمان فضایی اروپا می‌گوید: «حتی اگر به دام افتاده در کانی‌ها هم باشد، باز دسترسی‌پذیر است.» وی که در این پژوهش شرکت نداشت می‌افزاید: «اگر گونه‌ای کانی را بردارید و در اجاقِ درون فرودگرِتان بگذارید، به سادگی می‌توانید آب فراوانی را از آن بیرون بکشید.»

از آنجایی که به نظر می‌رسد این آب بسیار به سطح نزدیک است، در دسترسِ مته‌ی دو متریِ خودروی روزالیند فرانکلینِ سازمان فضایی اروپا که قرارست سال آینده در ماموریتی مشترک با روسیه راهی بهرام شود خواهد بود. اگرچه این خودرو برای سفر در آشفتگی کندور برنامه‌ریزی نشده، ولی دسترسیِ نسبتا آسان به این آب می‌تواند از آن نامزدی خوب برای خودروهای آینده که مجهز به چنین مته‌هایی هستند بسازد.

یافته‌های این دانشمندان در نشریه‌ی ایکاروس منتشر شده است.

--------------------------------------------------

تلگرام، توییتر و فیسبوک یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky

واژه‌نامه:
water - Mars - pole - equator - Valles Marineris - canyon system - solar system - Igor Mitrofanov - Russian Space Research Institute - Moscow - European Space Agency - Trace Gas Orbiter - TGO - hydrogen - Fine Resolution Epithermal Neutron Detector - neutron - Candor Chaos - Chasma - hydrated - mineral - Colin Wilson - ESA - Rosalind Franklin - Russia - drill - Icarus

منبع: نیوساینتیست

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان