خرچنگ برافروخته آسمان

این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر

سحابی خرچنگ یا ام۱ نخستین نامی بود که اخترشناس سده‌ی ۱۸، شارل مسیه در فهرست پرآوازه‌اش نگاشت، سیاهه‌ای از اجرامی که دنباله‌دار "نبودند".

امروزه می‌دانیم که این خرچنگ در واقع بازمانده‌ی یک ابرنواختر است، پسمانده‌های انفجار یک ستاره‌ی پرجرم که در سال ۱۰۵۴ میلادی نورش به زمین رسید و اخترشناسان آن روزگار هم بیننده‌اش بودند.

این سحابی اکنون پهنایی نزدیک به ۱۲ سال نوری دارد و همچنان با سرعت بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر بر ثانیه رو به گسترش است.
این تصویر پُروضوح که ام۱ را از پشت یک تلسکوپ زمینی نشان می‌دهد، از پیوندِ داده‌های رنگی پهن‌باند و باریک‌باند پدید آمده و گسیلشِ اتم‌های یونیده‌ی گوگرد، هیدروژن و اکسیژن را برای کاوش رشته‌های برافروخته‌ی درون این ابرِ همچنان رو به گسترش نمایان کرده است.
 تپ‌اختر خرچنگ -یکی از شگفت‌انگیزترین اجرام شناخته شده برای اخترشناسان روزگار نوین- یک ستاره‌ی نوترونی است که با سرعت ۳۰ بار در ثانیه به گرد خود میءچرخد. این تپ‌اختر را می‌توانید همچون یک نقطه‌ی روشن نزدیک مرکز سحابی ببینید.

این ستاره که هسته‌ی رُمبیده‌ی ستاره‌ی منفجر شده است، مانند یک دینام کیهانی سحابی خرچنگ را روشن کرده و به درخشش در سرتاسر طیف الکترومغناطیسی واداشته.

سحابی خرچنگ حدود ۶۵۰۰ سال نوری از زمین فاصله دارد و در راستای صورت فلکی گاو (ثور) دیده می‌شود.

--------------------------------------------------

تلگرام، توییتر و فیسبوک یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky

واژه‌نامه:

Crab Nebula - M1 - Charles Messier - comet - supernova remnant - star - broadband - narrowband - ionized - sulfur - hydrogen - oxygen - Crab Pulsar - neutron star - stellar core - electromagnetic spectrum - constellation Taurus

منبع: apod.nasa

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان