دُم دراز یک دنباله‌دار استثنایی
 |
| این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر |
دنباله‌دار لئونارد، درخشان‌ترین دنباله‌دار سال ۲۰۲۱، پایینِ سمت چپِ این دو چارچوب که روز ۲۹ دسامبر، در آسمان تاریک بیابان آتاکاما گرفته شده‌اند دیده میشود. این دنباله‌دار که در روز ۳ ژانویه به نقطه‌ی پیراهور (ضیض) مدارش، نزدیک‌ترین نقطه‌ی مدارش به خورشید می‌رسد، اکنون دُمِ دیدارپذیرش بسیار رشد کرده.
این تصویر از همگذاری نماهایی درست شده که با یک عدسی زاویه-باز گرفته شده بودند. نمایش وارونه‌ی سیاه و سفید آن هم برای بهتر نمایاندن پادسانی (کنتراست) در چارچوب سمت راست دیده میشود. در این تصویر دم یونی پیچیده‌ی دنباله‌دار را که درازای خیره‌کننده‌ی ۶۰ درجه پیدا کرده می‌بینیم، به همراه سیاره‌ی تابناک مشتری که نزدیک افق، پایینِ سمت راست می‌درخشد.
برای این که بینشی از درازای این دم پیدا کنید بدانید که بیش از دو برابر ملاقه‌ی خرس بزرگ (دب اکبر) و ۱۲۰ برابر گسترده‌تر از قرص کامل ماه است.
دم‌هایی به این درازی برای دنباله‌دارها کمیاب است. رکورد نوین برای چنین درازایی از آنِ دنباله‌دار بزرگ هایاکوتاکه در سال ۱۹۹۶ است که دُم دیدارپذیرش ۱۰۰ درجه درازا داشت.
واقعیت اینست که دُمِ "همه‌ی" دنباله‌دارها تا بی‌نهایت پشت سرشان در مدارشان کشیده میشود. ولی به طور معمول، بخش‌های دوردستِ دم‌ها به‌اندازه‌ای کم‌نورند که دیده نمی‌شوند. دنباله‌دار لئونارد یک استثنای کمیاب است. این دنباله‌دار به گونه‌ی نامعمولی فعال و گازی است و در جایگاهی مناسب برای ماست تا درازای کاملِ دم آن را از فاصله‌ای بی‌پرده ببینیم.
تبخیر موادِ هسته‌ی دنباله‌دار لئونارد -که توده‌ای از خاک، سنگ و یخ به پهنای حدود ۱ کیلومتر است- به پیدایشِ دُمی بلند از گازهای یونیده انجامیده که در نور آفتاب می‌درخشد. گره‌ها و پیچ‌خوردگی‌های بی‌نظمی که در دم این دنباله‌دار دیده می‌شوند به احتمال بسیار دستاورد برون‌ریزی‌های هسته‌ی آن و نیز برخورد میدان‌های مغناطیسی و باد خورشیدی به آن در هفته‌های گذشته است.
هنوز چند روزی به دیدارِ لئونارد با خورشید مانده و فعالیتش باید افزایش بیابد. دنباله‌دار لئونارد در جنوبِ صفحه‌ی برجگاهی یا دایره‌البروجیِ سامانه‌ی خورشیدی است و دارد در پهنه‌ی صورت فلکی جنوبی میکروسکوپ پیش می‌رود.
این تصویر از همگذاری نماهایی درست شده که با یک عدسی زاویه-باز گرفته شده بودند. نمایش وارونه‌ی سیاه و سفید آن هم برای بهتر نمایاندن پادسانی (کنتراست) در چارچوب سمت راست دیده میشود. در این تصویر دم یونی پیچیده‌ی دنباله‌دار را که درازای خیره‌کننده‌ی ۶۰ درجه پیدا کرده می‌بینیم، به همراه سیاره‌ی تابناک مشتری که نزدیک افق، پایینِ سمت راست می‌درخشد.
برای این که بینشی از درازای این دم پیدا کنید بدانید که بیش از دو برابر ملاقه‌ی خرس بزرگ (دب اکبر) و ۱۲۰ برابر گسترده‌تر از قرص کامل ماه است.
دم‌هایی به این درازی برای دنباله‌دارها کمیاب است. رکورد نوین برای چنین درازایی از آنِ دنباله‌دار بزرگ هایاکوتاکه در سال ۱۹۹۶ است که دُم دیدارپذیرش ۱۰۰ درجه درازا داشت.
واقعیت اینست که دُمِ "همه‌ی" دنباله‌دارها تا بی‌نهایت پشت سرشان در مدارشان کشیده میشود. ولی به طور معمول، بخش‌های دوردستِ دم‌ها به‌اندازه‌ای کم‌نورند که دیده نمی‌شوند. دنباله‌دار لئونارد یک استثنای کمیاب است. این دنباله‌دار به گونه‌ی نامعمولی فعال و گازی است و در جایگاهی مناسب برای ماست تا درازای کاملِ دم آن را از فاصله‌ای بی‌پرده ببینیم.
تبخیر موادِ هسته‌ی دنباله‌دار لئونارد -که توده‌ای از خاک، سنگ و یخ به پهنای حدود ۱ کیلومتر است- به پیدایشِ دُمی بلند از گازهای یونیده انجامیده که در نور آفتاب می‌درخشد. گره‌ها و پیچ‌خوردگی‌های بی‌نظمی که در دم این دنباله‌دار دیده می‌شوند به احتمال بسیار دستاورد برون‌ریزی‌های هسته‌ی آن و نیز برخورد میدان‌های مغناطیسی و باد خورشیدی به آن در هفته‌های گذشته است.
هنوز چند روزی به دیدارِ لئونارد با خورشید مانده و فعالیتش باید افزایش بیابد. دنباله‌دار لئونارد در جنوبِ صفحه‌ی برجگاهی یا دایره‌البروجیِ سامانه‌ی خورشیدی است و دارد در پهنه‌ی صورت فلکی جنوبی میکروسکوپ پیش می‌رود.
--------------------------------------------------
تلگرام، توییتر و فیسبوک یک ستاره در هفت آسمان:
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky
واژه‌نامه:
Comet Leonard - comet - Atacama desert - perihelion - tail - wide angle lens - B/W scheme - contrast - Jupiter - Big Dipper - full Moon - Great Comet Hyakutake - point-blank range - nucleus - ionized - fluorescing - nucleus - magnetic field - solar wind - Sun - Solar System - ecliptic plane - constellation Microscopium
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر