انفجار زیر دریا رخ داد، آسمان موج برداشت!
اگر ویدیو اینجا جرا نشد می توانید آن را در تلگرام یا فیسبوک یک ستاره در هفت آسمان ببینید
فوران یک آتشفشان زیردریایی نزدیک تونگا در روز ۱۵ ژانویه از آنچه که همه می‌پنداشتند هم بزرگ‌تر بود [آن را اینجا دیدید]. این فوران تقریبا تا لبه‌ی فضا بالا رفت. چند ساعت پس از بیرون زدنِ ابر قارچی آن از اقیانوس آرام، دوربین‌های رصدخانه‌ی جمنای در موناکیا موج‌های سرخ‌رنگی را در آسمان هاوایی به تصویر کشیدند.
اینها "موج‌های گرانش" هستند، گونه‌ای آشفتگی جوی که در پی توفان‌های نیرومند تُندری و فوران‌های آتشفشانی برانگیخته می‌شود [این پدیده‌ای مکانیکی است و به کلی با موج گرانشی که پدیده‌ای اخترفیزیکی و نسبیتی‌ست تفاوت دارد-م]. بسیاری از موج‌های گرانش در پایینِ جو حرکت می‌کنند ولی موج‌هایی که دوربین رصدخانه‌ی جمنای دیده در فرازای ۸۵ کیلومتریِ جو، در میان‌سپهر (مزوسفر) هستند، قلمروی شهاب‌ها، آدرخش‌های دیو و ابرهای شب‌تاب.
عکاس استیو کالن، این موج‌ها را در اینترنت دید. وی می‌گوید: «با خود گفتم شاید "دوربین‌های ابری" رصدخانه‌ی جمنای بتواند موج‌های گرانشی که در فوران آتشفشان هونگا پدید آمده را ببیند. بنابراین نگاهی انداختم و آنها را آنجا دیدم.»
کالن می‌گوید: «فوران آتشفشان در ساعت ۰۴:۱۵ به وقت جهانی رخ داد و موج‌های گرانش ۴.۵ سساعت بعد از فراز هاوایی گذشتند.»«این نشان‌دهنده‌ی سرعت حدود ۱۱۰۰ کیلومتر بر ساعت است.» سرعتی که همخوانی خوبی با سرعت صوت در میان‌سپهر جو دارد.
دلیل سرخی این موج‌ها "هواتاب" است، پدیده‌ای شفق-مانند که در اثر واکنش‌های شیمیایی در لایه‌های بالای جو رخ می‌دهد. هواتاب‌ها معمولا کم‌نورتر از آنند که دیده شوند، ولی موج‌های گرانشِ آتشفشان نرخ این واکنش‌ها را بالا برده. رنگ سرخ نشانه‌ی OH است. این مولکول خنثا (با یون -OH در محلول‌های آبی اشتباه نگیرید) در لایه‌ی نازکی در فرازای ۸۵ کیلومتری وجود دارد و میتواند یک رنگ سرخِ ناب پدید بیاورد.
-------------------------------------------------
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky
واژه‌نامه:
منبع: اسپیس‌ودر
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر