کشف موج‌هایی رازگونه در خورشید که فیزیک را به چالش می‌کشند
* اخترشناسان موج‌هایی از گیژاوهای پلاسما را در خورشید یافته‌اند و نمی‌توانند توضیح دهند که چرا آنها سه برابر سریع‌تر از موج‌های همانندشان حرکت می‌کنند. [گیژاو=گرداب کوچک]
 |
| برداشت هنری از موج‌های گردشاری پس‌روی بسامد بالا" (هِر، HFR) که مانند حرکت‌هایی چرخشی نزدیک استوای خورشید دیده می‌شوند. چرخش در نیمکره‌ی شمالی خورشید همیشه با چرخش در نیمکره‌ی جنوبی پادتقارن دارد. این موج‌های رازگونه در جهتی مخالف چرخش خورشید که رو به راست است جابجا می‌شوند و سه برابر سریع‌تر از چیزی هستند که دینامیک شاره‌ها به تنهایی اجازه می‌دهد |
گونه‌ی شگفت‌انگیزی از موج‌ها یافته شده که حرکتی پَس‌رو (بازگشتی، رو به عقب) در پلاسمای سازنده‌ی خورشید دارد. ولی از میان سه سازوکارِ احتمالی برای توضیح این موج‌ها، هیچ یک با داده‌ها جور در نمی‌آیند و بنابراین همچنان یک راز مانده‌اند.
کریس هنسن از دانشگاه نیویورک ابوظبی در امارات به همراه همکارانش این موج‌ها را که "موج‌های گردشاری پس‌روی بسامد بالا" (هِر، HFR) نام دارند با بهره از داده‌های چند دهه‌ای تلسکوپ‌های زمینی و فضایی یافتند. موج‌های هِر از دسته‌هایی از گرداب‌های کوچک تشکیل شده‌اند که نزدیک استوای خورشید، در جهتی مخالف با چرخشِ خود خورشید دور آن حرکت می کنند. [خودشان هم در دو نیمکره با هم پادتقارن دارند-م]
با این همه، این گرداب‌ها سه برابر سریع‌تر از دیگر موج‌های همانندشان در خورشید جابجا می‌شوند- بسیار سریع‌تر از آن که بشود با هیچ یک از مدل‌های حرکت پلاسما درون خورشید [دینامیک شاره‌ها] توضیحشان داد.
این پژوهشگران سه تضیح احتمالی را بررسی کردند: ۱) این موج‌ها توسط میدان‌های مغناطیسی درون خورشید پدید آمده‌اند؛ ۲) این موج‌ها می‌توانند دستاورد چین و شکن‌های دیگری به نام "موج‌های گرانش" در خورشید باشند؛ ۳) یا شاید هم به دلیل تَنجِشِ (تراکمِ) پلاسما باشند. هیچ یک از این سه توضیح با داده‌ها سازگار نیست.
هنسن می‌گوید: «پیدا کردن دسته‌ای از موج‌ها که هنوز هیچ توضیح ندارند ... هیجان‌انگیز و فریبنده است، زیرا اکنون چالش بر سرِ توضیحِ چیستیِ آنها مانده است.»«ما یک عنصر را در شناختمان از خورشید گم کرده‌ایم (از دست داده ایم).»
شاید گونه‌ای از این موج‌ها در اقیانوس‌های زمین خودمان هم باشد، موج‌هایی به نام "موج روسبی" که سریع‌تر از آنچه پژوهشگران بتوانند توضیح دهند حرکت می‌کنند. هنس می گوید: «در نبودِ یک توضیح برای موج‌های HER در خورشید یا موج‌های روسبی اقیانوسی، تنها می‌توانیم بگوییم که همانندی‌هایشان ارزش بررسی را دارد.» این همانندی می‌تواند کارِ گره‌گشایی از این رازِ خورشید را با بررسی همسانِ آن روزی زمین آسان‌تر کند.
هنسن می‌گوید هنوز این احتمال هست که آمیزه‌ای از مغناطیس، گرانش و تنجش (تراکم) دلیلِ این موج‌ها باشد: «تصور سناریویی که که در آن، یکی از این سه نقشی در افزایش حالت سرعت نداشته باشد بسیار دشوار است.» پژوهشگران نتوانستند به سازوکارِ پذیرفتنیِ دیگری بیاندیشند و امیدوارند مدل‌سازی‌های دقیق‌تر بتواند این موج‌های شگفت‌آور را در آینده توضیح دهد.
یافته‌های این پژوهشگران در نشریه‌ی نیچر آسترونومی منتشر شده است.
--------------------------------------------
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر