خرچنگ رنگارنگ

این تصویر در اندازه‌ی بزرگ‌تر

سحابی خرچنگ به نام ام۱ رده‌بندی شده زیرا نخستین جرمی بود که شارل مسیه در فهرست پرآوازه‌اش وارد کرد؛ فهرستی از اجرام آسمانی که دنباله‌دار "نبودند".
امروزه می‌دانیم که سحابی خرچنگ آوارهای رو به گسترشی‌ست که از انفجار یک ستاره‌ی بزرگ به جا مانده، ابرنواختری که  زمینیان نورش را در سال ۱۰۵۴ ترسایی (میلادی) دیده بودند.
در این تصویر سرزنده‌ی تازه نمایی سده‌ی بیست و یکی را از سحابی خرچنگ می‌بینیم که در آن، داده‌های تصویریِ به دست آمده از سرتاسر طیف الکترومغناطیسی به رنگ‌های گوناگون نورِ دیدنی (مریی) نشان داده شده‌اند.
اینجا داده‌های به دست آمده از تلسکوپ‌های فضاییِ چاندرا (پرتو ایکس)، ایکس‌ام‌ام-نیوتن (فرابنفش)، هابل (نور دیدنی) و اسپیتزر (فروسرخ) به ترتیب به رنگ‌های بنفش، آبی، سبز و زرد دیده می‌شوند.
داده‌های زمینی که از آرایه‌ی بسیار بزرگ در طول موج رادیویی به دست آمده هم به رنگ سرخ نمایانده شده‌اند.
نقطه‌ی درخشانی که نزدیک مرکز تصویر دیده می‌شود یکی از شگرف‌ترین اجرام شناخته شده در اخترشناسی نوین است که به نام تپ‌اختر خرچنگ شناخته می‌شود، یک ستاره‌ی نوترونی با چرخشی ۳۰ بار در ثانیه.
این جرم چگال که از رُمبش هسته‌ی ستاره‌ی مرده به جا مانده همچون یک دینام کیهانی، سحابی خرچنگ را به درخشش در سرتاسر طیف الکترومغناطیسی واداشته است.
این سحابی با پهنای ۱۲ سال نوری و فاصله‌ی ۶۵۰۰ سال نری زمین، در صورت فلکی گاو دیده می‌شود.

--------------------------------------------------

تلگرام، توییتر و فیسبوک یک ستاره در هفت آسمان:

telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky

واژه‌نامه:

Crab Nebula - M1 - Charles Messier - comet - supernova remnant - planet - Earth - electromagnetic spectrum - wavelength - visible light - Chandra - X-ray - XMM-Newton - ultraviolet - Hubble - Spitzer - infrared - Very Large Array - radio wavelength - neutron star - dynamo - constellation Taurus

منبع: apod.nasa

برگردان: یک ستاره در هفت آسمان