گرداب شفقی بر فراز ایسلند
![]() |
این تصویر در اندازهی بزرگتر |
این تاوه در حقیقت یک شفق قطبی بود و چون شفقها از برخورد ذرات باردار از فضا به هوای زمین پدید میآیند، هیچ گرداب و مارپیچی هم نمیسازند.
این شفق قطبی که به سرعت هم تغییر میکرد، دستاوردِ یک فوران تاج خورشیدی، ابری از پلاسما که از خورشید به بیرون زده بود و به اندازهای نزدیک از کنار زمین گذشت که مغناطیسسپهر زمین را موج انداخت.
بخشهای بالایی شفق که به رنگ سرخند در فرازای ۲۵۰ کیلومتری سطح زمین پدید آمدهاند و رنگ سرخشان هم دستاوردِ برخورد مستقیمِ ذرات خورشیدی به اتمهای اکسیژنِ هوا و برانگیختن آنهاست.
بخشهای سبزفامِ پایین شفق در فرازای ۱۰۰ کیلومتری پدید آمدهاند؛ آنها هم اکسیژن اتمی هستند ولی پرتوی سبزشان دستاورد یک برانگیختگی نامستقیم بوده: مولکولهای نیتروژن که پیش از آنها برانگیخته شده و انرژی گرفته بودند به آنها کوبیده شده و آنها را برانگیختهاند.
زیر ۱۰۰ کیلومتر اکسیژن اتمی اندکی در هوا است و از همین رو در آن فرازا، شفق ناگهان پایان گرفته.
نمای استوانههای هممرکز به این دلیل است که داریم یک تاج شفقیِ* چشمگیر را از پهلو میبینیم.
این تصویر با یک نوردهی کوتاهِ ۳ ثانیهای پدید آمده که در نیمههای ماه مارس، از آسمان دریاچهی میواتن در ایسلند گرفته شده بود.
--------------------------------------------------
* ) در شفقهای قطبی، یک "تاج" چیزیست که اگر شفق درست بالای سر بیننده پدید بیاید دیده میشود و مانند اینست که آبشاری درخشان از آسمان بر سر بیننده میریزد. این آبشار در همان راستای باران ذرات پرانرژیایست که از فضا بر سر زمین میبارند. در واقع، پرتوهای شفقی همراستا و موازی با هم به زمین میآیند ولی اثر چشمانداز (پرسپکتیو) باعث میشود چنین به نظر برسد که گویی از یک نقطه در اوج (سرسو) آسمان میتابند.
-------------------------------------------------
تلگرام، توییتر و فیسبوک یک ستاره در هفت آسمان:
telegram.me/onestar_in_sevenskies
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky
واژهنامه:
vortex - aurora - Earth - Coronal Mass Ejection - Sun - magnetosphere - atomic oxygen - molecular nitrogen - auroral corona - Lake Myvatn - Iceland
منبع: apod.nasa
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر