تلسکوپ جیمز وب و ژیمناستیک ستاره‌ای در کهکشان چرخ گاری
* تلسکوپ فضایی جیمز وب عکس از کهکشان چرخ گاری (چرخ ارابه) گرفته، کهکشانی که نمای شگفت‌آورِ چرخ-مانندش دستاورد آشفتگی‌های گرانشی‌ایست که در اثر گذشتن یک کهکشان کوچک‌تر از درون یک کهکشان بزرگ‌تر پدید آمده.
 |
| دستگاه‌های میری (MIRI) و نیرکم (NIRCam) در تلسکوپ جیمز وب منطقه‌های ستاره‌زایی در کهکشان چرخ گاری را آشکار کرده‌اند- اندازه‌ی بزرگ‌تر |
تلسکوپ فضایی جیمز وب (جی‌دبلیواس‌تی) یکی از شگفت‌انگیزترین کهکشان‌های کیهان را به تصویر کشیده. جزییات این کهکشان که چرخ گاری نام دارد پشت غبارها پنهان شده و کار بررسی آن را دشوار کرده، ولی تصویرهای تازه‌ی جیمز وب با ژرف‌نگری در غبارها، این کهکشان شگرف را با جزییاتی بیشتر از همیشه آشکار کرده است.
کهکشان چرخ گاری با پهنایی نزدیک به ۱۵۰ هزار سال نوری، حدود ۵۰۰ میلیون سال نوری از زمین دور است. پژوهشگران بر این باورند که این کهکشان به احتمال بسیار در آغاز یک کهکشان مارپیچی همانند راه شیری بوده و سپس یکی از کهکشان‌های همدمش مانند گلوله‌ای به قلب آن فرو رفته رفته. در پی این رویداد، موج‌هایی از گاز و ستاره از مرکزش رو به بیرون پخش شد و حلقه‌هایی تودرتو را که امروزه می‌بینیم پدید آورد.
حلقه‌ی درونی که ستارگانِ به نسبت پیرِ مرکز کهکشان را در بر گرفته عمدتا از غبارهای داغ و درخشان و همچنین خوشه‌های غول‌پیکری از ستارگان جوان تشکیل شده. حلقه‌ی بیرونی اگر نه بیشتر، دستکم به اندازه‌ی حلقه‌ی درونی پویا است و همچنان که دارد رو به بیرون گسترده می‌شود، با گازهای پیرامون کهکشان برخورد کرده و فوران‌هایی از ستاره‌زایی پدیده می‌آورد که غبارهای پیرامون را به درخشش انداخته‌اند.
 |
| دوربین میری تلسکوپ جیمز وب ناحیه‌هایی سرشار از غبارهای هیدروکربنی و سیلیکاتی را در کهکشان چرخ گاری آشکار کرده |
همچنین، ناحیه‌هایی از ستاره‌زایی‌های آتشین هم در پره‌هایی که دو حلقه را به هم پیوند داده‌اند و به نظر می‌رسد بازمانده‌هایی از بازوان مارپیچی کهکشان باشند وجود دارد. جیمز وب ناحیه‌هایی انباشته از غبار هیدروکربن و سیلیکات را هم در این پره‌ها نمایان کرده. در این پره‌ها کارل گوردون از بنیاد علمی تلسکوپ فضایی در مریلند می‌گوید: «این غبارها پره‌ها و همچنین لبه‌ی چرخ را روشن کرده‌اند و دیدنش بسیار زیبا است. این به ما می‌گوید که ستاره‌زایی‌های بسیاری در جریانست، شاید حتی بیشتر از آنچه می‌پنداشتیم.»
در این تصویر همچنین منطقه‌ای از ستاره‌فشانی در بخش پایین، سمت راست کهکشان نمایان شده که بسیار درخشان‌تر از انتظار پژوهشگران است. با ادامه‌ی بررسی تصویر، پوهشگران بینش‌های بیشتری درباره‌ی چگونگی فرگشت و دگرگونی کهکشان چرخ گاری و این که در آینده، پس از آرام گرفتن پیامدهای برخورد سهمگینش چه نمایی خواهد اشت به دست خواهند آورد.
--------------------------------------------------
تلگرام، توییتر و فیسبوک یک ستاره در هفت آسمان:
twitter.com/1star_7sky
facebook.com/1star7sky
0 دیدگاه شما:
ارسال یک نظر